Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

by the thrust

  • 1 exigō

        exigō ēgī, āctus, ere    [ex + ago], to drive out, push forth, thrust out, take out, expel: reges ex civitate: hostem e campo, L.: post reges exactos: easdem (uxores), divorce, T.: suam (uxorem), turn out of the house: exigit Hebrus aquas, pours into the sea, O.: exactum ensem Fregit, by the thrust, O.: ensem per medium iuvenem, V.: (hasta) Cervice exacta est, passed through, O.— To drive away, hiss off (the stage): (fabulae) exigendae vobis, T. — To require, enforce, exact, demand, collect: ad pecunias exigendas legatos misimus: acerbissime pecuniae exigebantur: nomina sua: peditum numerum a civitatibus, Cs.: viam, demand the construction of: auspiciorum adhuc fides exigitur, further confirmation, Ta.— To export: agrorum fructūs, L.— To set right: ad perpendiculum columnas, set precisely upright.—Fig., to require, demand, claim, exact, insist: magis quam rogare: a teste veritatem: ius iurandum, L.: Has exegit gloria poenas, has cost, Iu.: de volnere poenas, O.: a violatoribus piacula, L.: ex te ut responderes: id ipsum, ut pereat, O.: a quoquam ne peieret, Iu.: in exigendo non acerbus.—Of time, to lead, spend, pass, complete, finish, close: cum maerore graviorem vitam, S.: exactā aetate mori, after a long life: hanc saepe exactā aetate usurpasse vocem, in old age, L.: per exactos annos, at the end of every year, H.: tribus exactis ubi quarta accesserit aestas, V.: spatiis exegit quattuor annum, O.— To conduct, superintend: aedīs privatas velut publicum opus, L.— To bring to an end, conclude, finish, complete: monumentum, H.: opus, O.: His demum exactis, V.— To determine, ascertain, find out: sociisque exacta referre, discoveries, V.: Non prius exactā ratione saporum, before he has ascertained, H.: non tamen exactum, quid agat, O.— To weigh, try, prove, measure, examine, adjust, estimate, consider: ad vestras leges, quae Lacedaemone fiunt, estimate by the standard of, etc., L.: cultu ad luxuriam exacto, directed, Cu.: ad caelestia ritūs humanos, O.— To consider, deliberate on, take counsel upon: tempus secum, V.: talia secum, O.: non satis exactum, quid agam.
    * * *
    exigere, exegi, exactus V
    drive out, expel; finish; examine, weigh

    Latin-English dictionary > exigō

  • 2 conjectus

    1.
    conjectus, a, um, Part., from conicio.
    2.
    conjectus, ūs, m. [conicio] (rare but class.; most freq. in Lucr.).
    I. A.
    A crowding, connecting, or uniting together:

    materiaï,

    Lucr. 5, 417:

    altior animaï,

    id. 4, 960.—
    B.
    Concr., a conflux, concourse, confluence; a heap, crowd, pile:

    elementorum confluit,

    Lucr. 5, 600:

    herbae conjectu siccari amnes,

    Plin. 26, 4, 9, § 18.—
    II.
    A throwing, throwing down, casting, projecting, hurling:

    lapidum conjectu fracta domus,

    Cic. Att. 4, 3, 2:

    terrae,

    Liv. 7, 6, 2:

    telorum,

    Nep. Pelop. 5, 4:

    venire ad teli conjectum,

    to come within weapons' throw, Liv. 2, 31, 6; 28, 14, 19; cf.

    the opp.: extra teli conjectum consistere,

    Petr. 90, 2:

    (jaculorum) ex altioribus locis in cavam vallem,

    Liv. 25, 16, 22:

    quasi quid pugno bracchique superne Conjectu trudatur,

    the thrust, Lucr. 6, 435.—
    B.
    Trop.
    1.
    Of the eyes, a turning, directing, throwing, etc.:

    oculorum in me,

    Cic. Sest. 54, 115; so,

    oculorum,

    id. de Or. 3, 59, 222; id. Planc. 8, 21; Quint. 9, 3, 101; Curt. 9, 7, 25:

    non modo telorum sed oculorum,

    Plin. Pan. 17, 3.—
    2.
    Of the mind, etc., a turning, directing:

    conjectus animorum in me,

    Cic. Sest. 54, 115:

    minarum,

    Plin. Pan. 17, 3:

    conjectura dicta est a conjectu, id est directione quādam rationis ad veritatem,

    Quint. 3, 6, 30.—
    3.
    = conjectura; progredi conjectu longius, Auct. Vict. Caes. 26, 4.

    Lewis & Short latin dictionary > conjectus

  • 3 exigo

    ex-ĭgo, ēgi, actum, 3, v. a. [ago], to drive out or forth, to thrust out, to take or turn out.
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.:

    reges ex civitate,

    to expel, Cic. de Or. 2, 48, 199:

    hostem e campo,

    Liv. 3, 61, 8: exigor patria, Naev. ap. Non. 291, 4:

    aliquem domo,

    Liv. 39, 11, 2:

    aliquem campo,

    id. 37, 41, 12:

    omnes foras,

    Plaut. Aul. 3, 1, 7:

    adcolas ultra famam,

    Plin. 2, 68, 68, § 175:

    exacti reges,

    driven away, Cic. de Or. 1, 9, 37; cf.:

    Tarquinio exacto,

    id. Rep. 1, 40:

    anno post Tarquinios exactos,

    Tac. A. 11, 22:

    Orestes exactus furiis,

    driven, tormented, Ov. Tr. 4, 4, 70:

    virum a se,

    Plaut. Mil. 4, 6, 62:

    uxorem,

    to put away, divorce, Ter. Hec. 2, 1, 45; Suet. Caes. 50; id. Claud. 26; cf.: illam suam (uxorem) suas res sibi habere jussit ex duodecim tabulis; claves ademit;

    exegit,

    turned her out of the house, Cic. Phil. 2, 28, 69: aliquem vitā, i. e. to kill, Sen. de Ira, 1, 6: corpus e stratis, to raise up or out, Sil. 16, 234:

    maculam,

    to take out, Suet. Aug. 94: et sacer admissas exigit Hebrus aquas, pours out into the sea, Ov. H. 2, 114; of weapons, to thrust from one, thrust, drive:

    non circumspectis exactum viribus ensem Fregit,

    thrust, impelled, Ov. M. 5, 171; so,

    ensem,

    Luc. 8, 656; cf.:

    ensem per medium juvenem,

    plunges through the middle, Verg. A. 10, 815:

    gladium per viscera,

    Flor. 4, 2, 68:

    tela in aliquem,

    Sen. Cons. ad Marc. 16;

    hence: aliquem hastā,

    i. e. to thrust through, transfix, Val. Fl. 6, 572.—Mid.:

    quae (hasta) cervice exacta est,

    passed out, passed through, Ov. M. 5, 138: prope sub conatu adversarii manus exigenda, to be put forth, raised (for a blow), Quint. 6, 4, 8 Spald.:

    (capellas) a grege in campos, hircos in caprilia,

    to drive out, Varr. R. R. 2, 3, 8:

    sues pastum,

    id. ib. 2, 4, 6:

    radices altius,

    to send out, Cels. 5, 28, 14; cf.:

    vitis uvas,

    Col. 3, 2, 10; 3, 6, 2; Cels. 8, 1 med.
    B.
    In partic.
    1.
    A scenic t. t., to drive off, i. e. hiss off a piece or a player from the stage (rare):

    spectandae (fabulae) an exigendae sint vobis prius,

    Ter. And. prol. 27 Ruhnk.; so, fabulas, id. Hec. prol. alt. 4; id. ib. 7.—
    2.
    To demand, require, enforce, exact payment of a debt, taxes, etc., or the performance of any other duty (very freq.;

    syn.: posco, postulo, flagito, contendo, etc.): ad eas pecunias exigendas legatos misimus,

    Cic. Fam. 13, 11, 1: pecunias a civitatibus, id. Div. ap. Caecil. 10, 33:

    acerbissime pecunias imperatas,

    Caes. B. C. 3, 32; cf. id. ib. 1, 6 fin.; Cic. Pis. 16, 38; id. N. D. 3, 34, 84:

    quaternos denarios,

    id. Font. 5, 9:

    tributa,

    id. Fam. 3, 7, 3:

    pensionem,

    id. ib. 6, 18, 5:

    nomina sua,

    id. Verr. 2, 1, 10, § 28:

    mercedem,

    id. Lael. 21, 80 et saep.:

    equitum peditumque certum numerum a civitatibus Siciliae,

    Caes. B. C. 1, 30, 4:

    obsides ab Apolloniatibus,

    id. ib. 3, 12, 1:

    viam,

    to demand the construction of a road, Cic. Verr. 2, 1, 59, § 154; Liv. 42, 3, 7:

    a quoquam ne pejeret,

    Juv. 13, 36.—Esp.: rationem, to exact an account:

    ut Athenienses rationibus exigendis non vacarent,

    Val. Max. 3, 1, ext. 1; Plin. Ep. 10, 81, 1:

    libertorum nomina a quibus ratio exigi posset,

    Suet. Aug. 101 fin.
    (β).
    In pass.: exigor aliquid, to be solicited, dunned for money, etc. (post-class.): exigor portorium, id est, exigitur de me portorium, Caecil. ap. Gell. 15, 14, 5; id. ap. Non. 106, 24: (Rib. Com. Fragm. p. 51): sese pecunias maximas exactos esse, Q. Metell. Numid. ap. Gell. 15, 14, 2; Dig. 23, 4, 32.—
    3.
    To examine, inquire into (post-Aug.):

    nec illae (conjuges) numerare aut exigere plagas pavent,

    Tac. G. 7 fin. (so Ritter, Halm, with all MSS., cf. Holzmann ad loc.; al. exugere, said to have been the read. of a lost codex, the Arundelianus; cf. exsugo); cf.:

    exactum et a Titidio Labeone, cur omisisset, etc.,

    id. A. 2, 85.—
    4.
    Of places, to go or pass beyond, to pass by, leave behind ( poet. and in post-Aug. prose):

    cum primus equis exegit anhelis Phoebus Athon,

    Val. Fl. 2, 75; cf. Prop. 3, 20, 11 (4, 20, 3 M.):

    Troglodytae hibernum mare exigunt circa brumam,

    Plin. 12, 19, 42, § 87.—
    5.
    In mercant. lang., to dispose of, sell:

    agrorum exigere fructus,

    Liv. 34, 9, 9 Drak.: mercibus exactis, Col. poët. 10, 317. —
    6.
    Mathemat. t. t., to apply to a standard or measure, i. e. to examine, try, measure, weigh by any thing:

    ad perpendiculum columnas,

    Cic. Verr. 2, 1, 51, § 133:

    materiam ad regulam et libellam,

    Plin. 36, 25, 63, § 188:

    pondus margaritarum sua manu,

    Suet. Caes. 47; cf.:

    aliquid mensura,

    Plin. 17, 21, 35, § 159.
    II.
    Trop.
    A.
    In gen., to drive out, expel (very rare):

    locus, Ubi labore lassitudo exigunda ex corpore,

    Plaut. Capt. 5, 4, 4: frigus atque horrorem vestimentis, Lucil. ap. Non. 291, 8.—Far more freq. and class.,
    B.
    In partic.
    1.
    (Acc. to I. B. 2.) To require, demand, claim any thing due:

    ego vero et exspectabo ea quae polliceris, neque exigam, nisi tuo commodo,

    Cic. Brut. 4, 17:

    aliquid exigere magis quam rogare,

    id. Fam. 2, 6, 1:

    longiores litteras exspectabo vel potius exigam,

    id. ib. 15, 16, 1:

    omnibus ex rebus voluptatem quasi mercedem,

    id. Fin. 2, 22, 73:

    ab hoc acerbius exegit natura quod dederat,

    demanded back, reclaimed, id. Tusc. 1, 39, 93 Klotz.:

    non ut a poëta, sed ut a teste veritatem exigunt,

    id. Leg. 1, 1, 4:

    has toties optata exegit gloria poenas,

    has cost, Juv. 10, 187:

    poenas,

    to take vengeance, id. 10, 84:

    de vulnere poenas,

    Ov. M. 14, 478: poenam (alicui), Sen. de Ira, 2, 22 fin.; Ov. F. 4, 230:

    gravia piacula ab aliquo,

    Liv. 29, 18, 18 et saep.—With ut:

    exigerem ex te cogeremque, ut responderes,

    Cic. Fin. 2, 35, 119; 4, 28, 80; cf.:

    Calypso exigit fata ducis,

    questions, inquires into, Ov. A. A. 2, 130:

    exactum a marito, cur, etc.,

    Tac. A. 2, 85:

    exigite ut mores seu pollice ducat,

    Juv. 7, 237 sq. —With an object-clause:

    exigimus potuisse eum eo tempore testamentum facere,

    Dig. 29, 7, 8; 24, 3, 2.— Absol.:

    in exigendo non acerbum,

    Cic. Off. 2, 18, 64:

    cum res exiget,

    Quint. 5, 11, 5; 10, 3, 3; cf.:

    ut res exiget,

    id. 12, 10, 69:

    si communis utilitas exegerit,

    id. 12, 1, 37.— Esp.: rationem, to require an account:

    rerum gestarum,

    Just. 19, 2, 6:

    numquid rationem exiges, cum tibi aliquis hos dixerit versus?

    an explanation, Sen. Ep. 94, 28; Plin. Ep. 19, 9.—
    2.
    Of time, life, etc., to lead, spend, pass, complete, finish:

    non novisse quicum aetatem exegerim,

    Plaut. Trin. 4, 2, 111; id. Capt. 3, 5, 62:

    tecum aetatem,

    id. Mil. 4, 2, 48; 4, 6, 60; id. Cas. 2, 5, 12:

    ut te dignam mala malam aetatem exigas,

    id. Aul. 1, 1, 4: vitam taetre, Cat. Or. inc. 15; Ter. Heaut. 2, 3, 39:

    cum maerore graviorem vitam,

    Sall. J. 14, 15; 85, 49; Plin. 7, 44, 45, § 139; Vitr. 2, 1, 4; Val. Max. 3, 5, 4 al.:

    vitae tempus,

    Sen. Ep. 2, 2; Val. Max. 3, 3, ext. 6:

    jam ad pariendum temporibus exactis,

    Cic. Verr. 2, 1, 18, § 48: qui exacta aetate moriuntur, at the close of the vigorous period of life, Cic. Tusc. 1, 39, 93; id. Verr. 2, 5, 8, § 21; Sall. J. 6, 2; Liv. 2, 40, 11 al.:

    mediam dies exegerat horam,

    Ov. Am. 1, 5, 1:

    aevum,

    Lucr. 4, 1235; Verg. A. 7, 777; Ov. M. 12, 209:

    tristissimam noctem,

    Petr. 115:

    diem supremum noctemque,

    Tac. A. 3, 16:

    ullum tempus jucundius,

    Plin. Ep. 3, 1, 1:

    jam aestatem exactam esse,

    Sall. J. 61, 1:

    per exactos annos,

    at the end of every year, Hor. C. 3, 22, 6:

    exacto per scelera die,

    Tac. H. 1, 47; id. A. 3, 16; so,

    exacto quadriennio,

    Plin. 2, 47, 48, § 130; Verg. G. 3, 190; Stat. S. 2, 2, 47.—
    3.
    To conduct, urge forward, superintend, drive:

    opus,

    Ov. M. 14, 218; Col. 3, 13, 11.—
    4.
    To bring to an end, to conclude, finish, complete a thing ( poet. and in post-Aug. prose):

    exegi monumentum aere perennius,

    Hor. C. 3, 30, 1:

    opus,

    Ov. R. Am. 811; id. M. 15, 871:

    exactus tenui pumice versus eat,

    Prop. 3, 1, 8; Verg. A. 6, 637:

    commentarii ita sunt exacti, ut, etc.,

    Quint. 10, 7, 30:

    eandem gracilitatem stilo exigere condiscant,

    to reach, attain to, id. 1, 9, 2.—
    5.
    To determine, ascertain, find out:

    sociisque exacta referre,

    his discoveries, Verg. A. 1, 309:

    non prius exacta tenui ratione saporum,

    before he has ascertained, Hor. S. 2, 4, 36.— Pass. impers.:

    non tamen exactum, quid agat,

    Ov. F. 3, 637; cf. id. Am, 3, 7, 16. —
    6.
    (Acc. to I. B. 3.) To weigh, try, prove, measure, examine, adjust, estimate, consider, = examinare, ponderare (class. but perh. not in Cic.): si ad illam summam veritatem legitimum jus exegeris, etc., Cael. ap. Cic. Fam. 8, 6, 1; cf.: nolite ad vestras leges atque instituta exigere ea, quae Lacedaemone fiunt, to estimate by the standard of, etc., Liv. 34, 31, 17; so,

    opus ad vires suas,

    Ov. A. A. 2, 502:

    si omnia argumenta ad obrussam coeperimus exigere,

    Sen. Q. N. 4, 5, 1; cf.:

    principatus tuus ad obrussam exigitur,

    id. de Clem. 1, 1, 6:

    se ad aliquem,

    id. Ep. 11 fin.:

    regulam emendate loquendi,

    Quint. 1, 5, 2:

    illa non nisi aure exiguntur, quae fiunt per sonos,

    are judged of, id. 1, 5, 19; cf. id. 1, 4, 7.—
    7.
    To treat, consult, deliberate respecting something, = considerare, deliberare (class. but not in Cic.): de his rebus ut exigeret cum eo, Furnio mandavi, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 24, 7:

    cum aliquo,

    Plin. Ep. 6, 12, 3; cf.:

    secum aliquid,

    Verg. A. 4, 476; Ov. M. 10, 587; Sen. Ep. 27:

    de aliqua re coram,

    Plin. Ep. 9, 26, 13:

    haec exigentes hostes oppressere,

    Liv. 22, 49, 12:

    quid dicendum, quid tacendum, quid differendum sit, exigere consilii est,

    Quint. 6, 5, 5.—
    8.
    To endure, undergo:

    aerumnam,

    Plaut. Capt. 5, 4, 12. —Hence, exactus, a, um, P. a. (acc. to I. B. 5., measured; hence), precise, accurate, exact (poet and in post-Aug. prose):

    difficile est, quot ceciderint, exacto affirmare numero,

    Liv. 3, 5, 12:

    acies falcis,

    Plin. 17, 27, 42, § 251:

    fides,

    Ov. Pont. 4, 9, 46.— Comp.:

    cura,

    Suet. Tib. 18; Mart. 4, 87, 4. — Sup.:

    diligentia,

    Front. Aquaed. 89:

    vir,

    Plin. Ep. 8, 23, 5.—With gen.:

    Mamurius, morum fabraene exactior artis, Difficile est dicere,

    Ov. F. 3, 383.— Adv.: exacte, exactly, precisely, accurately:

    ut exacte perorantibus mos est,

    Sid. Ep. 7, 9.— Comp.: dicere, disserere, Mel. Prooem. § 2; Gell. 1, 3, 21.— Sup.:

    pascere,

    Sid. Ep. 5, 11.

    Lewis & Short latin dictionary > exigo

  • 4 mergo

    mergo, si, sum, 3, v. a. [cf. Sanscr. madsh-, majan, to dip; Zend, masga, marrow; Germ. Mark; Engl. marrow], to dip, dip in, immerse; absol. also to plunge into water, to sink.
    I.
    Lit. (class.):

    eos (pullos) mergi in aquam jussit,

    Cic. N. D. 2, 3, 7:

    aves, quae se in mari mergunt,

    id. ib. 2, 49, 124:

    putealibus undis,

    Ov. Ib. 391:

    Stygia undā,

    id. M. 10, 697:

    prodigia indomitis merge sub aequoribus,

    Tib. 2, 5, 80:

    ab hoc (the sword-fish) perfossas naves mergi,

    Plin. 32, 2, 6, § 15:

    mersa navis omnes destituit,

    Curt. 4, 8, 8:

    mersa carina,

    Luc. 3, 632:

    cum coepisset mergi,

    Vulg. Matt. 14, 30:

    in immensam altitudinem mergi, ac sine ulla respirandi vice perpeti maria,

    Sen. Dial. 4, 12, 4:

    naves,

    Eutr. 2, 20:

    partem classis,

    Vell. 2, 42, 2:

    pars maxima classis mergitur,

    Luc. 3, 753 sq.:

    nec me deus aequore mersit,

    Verg. A. 6, 348:

    sub aequora,

    Ov. M. 13, 948; Luc. 3, 753:

    ter matutino Tiberi mergetur,

    bathe, Juv. 6, 523.— Poet., of overwhelming waters, to engulf, swallow up, overwhelm, etc.:

    sic te mersuras adjuvet ignis aquas,

    Ov. Ib. 340:

    mersa rate,

    Juv. 14, 302.—
    B.
    Transf.
    1.
    To sink down, sink in, to plunge, thrust, or drive in, to fix in, etc. ( poet. and post-Aug. prose):

    palmitem per jugum mergere, et alligare,

    to thrust, push, Plin. 17, 22, 35, § 180:

    aliquem ad Styga,

    Sen. Thyest. 1007:

    manum in ora (ursae),

    to thrust into, Mart. 3, 19, 4:

    mersisque in corpore rostris Dilacerant (canes) falsi dominum sub imagine cervi,

    Ov. M. 3, 249: fluvius in Euphratem mergitur, runs or empties into, Plin. 6, 27, 31, § 128: visceribus ferrum. to thrust into, Claud. ap. Eutr. 1, 447.—Of heavenly bodies, etc.:

    Bootes, Qui vix sero alto mergitur Oceano,

    sinks into, Cat. 66, 68.—
    2.
    In partic., to hide, conceal:

    mersitque suos in cortice vultus,

    Ov. M. 10, 498:

    vultum,

    Sen. Herc. Oet. 1348:

    diem or lucem, of the setting of the sun,

    id. Thyest. 771:

    terra caelum mergens, i. e. occidentalis, because there the sky seems to sink into the sea,

    Luc. 4, 54. —Of those on board a vessel: mergere Pelion et templum, i. e. to sail away from until they sink below the horizon:

    condere,

    Val. Fl. 2, 6.—
    II.
    Trop., to plunge into, sink, overwhelm, cover, bury, immerse, drown:

    aliquem malis,

    Verg. A. 6, 512:

    funere acerbo,

    to bring to a painful death, id. ib. 11, 28:

    mergi in voluptates,

    to plunge into, yield one's self up to sensual delights, Curt. 10, 3, 9:

    se in voluptates,

    Liv. 23, 18:

    mergit longa atque insignis honorum pagina,

    Juv. 10, 57.—Esp. in part. pass.:

    Alexander mersus secundis rebus,

    overwhelmed with prosperity, Liv. 9, 18:

    vino somnoque mersi jacent,

    dead drunk and buried in sleep, id. 41, 3; Luc. 1, 159; cf.:

    lumina somno,

    Val. Fl. 8, 66:

    cum mergeretur somno,

    Vulg. Act. 20, 9.—Esp. of those whose fortune is swallowed up in debts or debauchery: mersus foro, bankrupt, Plaut [p. 1137] Ep. 1, 2, 13:

    aere paterno Ac rebus mersis in ventrem,

    Juv. 11, 39:

    censum domini,

    Plin. 9, 17, 31, § 67:

    mergentibus sortem usuris,

    sinking, destroying his capital, Liv. 6, 14:

    ut mergantur pupilli,

    be robbed of their fortune, ruined, Dig. 27, 4, 3:

    mersis fer opem rebus,

    bring aid to utter distress, Ov. M. 1, 380.—Of drinking to excess:

    potatio quae mergit,

    Sen. Ep. 12.

    Lewis & Short latin dictionary > mergo

  • 5 condita

    con-do, dĭdi, dĭtum, 3, v. a. [con- = cum, and 2. do], lit., to bring, lay or put together (very freq. in all periods and species of composition).
    I.
    With the access. idea of uniting, to put or join together into a whole, to form, fashion, produce, make by joining together.
    A.
    Prop., of the founding of towns or states, to found, establish: Romam, Enn. ap. Varr. R. R. 3, 1, 2, and Suet. Aug. 7 fin. (Ann. v. 494 Vahl.):

    oppida,

    Varr. L. L. 5, § 142; Hor. Ep. 2, 1, 8:

    urbem,

    Lucr. 5, 1107; Cic. Cat. 3, 1, 2; Sall. C. 6, 1; Liv. 1, 19, 1; Suet. Aug. 18; 47; Just. 2, 4, 15; 2, 15, 1:

    arces,

    Verg. E. 2, 61:

    locum,

    Hor. S. 1, 5, 92: colonias. Vell. 1, 15; Just. 16, 3, 7:

    civitatem,

    Cic. Rep. 1, 7, 12:

    regna,

    Just. 2, 1 init.:

    imperium Poenorum,

    id. 19, 1, 1.—Hence, often ante and post Romam conditam, before and after the foundation of Rome, Cic. Tusc. 1, 1, 3; cf. Liv. praef. § 6 al.—
    (β).
    Transf. to the inhabitants:

    Romanam gentem,

    Verg. A. 1, 33:

    genus hominum,

    Just. 2, 6, 11.—Hence, mid.:

    optato conduntur Thybridis alveo,

    they settle, Verg. A. 7, 303 (condi proprie dicuntur, qui sibi statuunt civitatem. Conduntur ergo; sedem stabilem locant, Serv.). —
    b.
    Of the erecting, building of other things, to make, construct, build:

    aram,

    Liv. 1, 7, 11; 28, 46, 16:

    sepulcrum,

    Hor. Epod. 9, 26:

    moenia,

    Verg. A. 1, 276; Ov. M. 3, 13; 14, 775; Just. 2, 12, 4.—
    c.
    Of written productions, to compose, write, celebrate, write or treat of, describe: SIVE CARMEN CONDIDISSET, Fragm. XII. Tab. ap. Cic. Rep. 4, 10, 12; so,

    carmen,

    Lucr. 5, 2; Hor. S. 2, 1, 82; id. Ep. 1, 3, 24; id. A. P. 436; Liv. 27, 37, 7; 31, 12, 10; Quint. 10, 1, 56 et saep.:

    poëma,

    Cic. Att. 1, 16, 15:

    longas Iliadas,

    Prop. 2, 1, 14:

    bella,

    Verg. E. 6, 7:

    Caesaris acta,

    Ov. Tr. 2, 336:

    proelia,

    Stat. Th. 1, 8:

    festa numeris,

    Ov. F. 6, 24:

    alterum satirae genus,

    Quint. 10, 1, 95:

    aliqua in hac materiā,

    id. 3, 1, 19:

    prosam orationem,

    Plin. 5, 29, 31, § 112:

    historiam,

    id. 12, 4, 8, § 18; cf.:

    aliquid annalibus,

    id. 2, 9, 6, § 43:

    praecepta medendi,

    id. 26, 2, 6, § 10:

    laudes alicujus,

    id. 22, 13, 15, § 35.— Rarely,
    (β).
    Absol.:

    si etiamnum Homero condente Aegyptus non erat,

    Plin. 13, 13, 27, § 88.—
    B.
    Trop., to establish, found, to be the author of, to produce, make:

    jusjurandum,

    Plaut. Rud. 5, 3, 18:

    aurea saecula,

    Verg. A. 6, 793:

    collegium novum,

    Liv. 5, 52, 11:

    morem,

    Plin. 11, 37, 55, § 150:

    nova fata,

    Verg. A. 10, 35:

    aeternam famam ingenio suo,

    Phaedr. 3, prol. 53; so,

    nomen memorandum,

    Sil. 4, 37:

    militarem disciplinam artemque bellandi,

    Flor. 1, 3, 1:

    somniorum intellegentiam (Joseph),

    Just. 36, 2, 8.—Of the gods:

    portenta sua,

    to fuifil, accomplish, Sil. 16, 126.— Impers.:

    naturā rerum conditum est, ut, etc.,

    Dig. 19, 5, 4.—
    II.
    With the access. idea of carefulness, to put away, to lay, put, or place somewhere for preservation, etc.; to lay up, store or treasure up (opp. promo).
    A.
    In gen.
    1.
    Prop.
    (α).
    Aliquid:

    pecuniam,

    Cic. Clu. 26, 72:

    frumentum,

    id. N. D. 2, 63, 157; Hor. Ep. 2, 1, 140: condere et reponere fructus, [p. 409] Cic. N. D. 2, 62, 156:

    agri multa efferunt, quae... mandentur condita vetustati,

    id. ib. 2, 60, 151; cf. id. Brut. 4, 16; Varr. R. R. 1, 62;

    Auct. B. Afr. 65: vinum,

    Varr. R. R. 1, 13; cf. Mart. 13, 111, 2; Verg. E. 3, 43; Hor. Ep. 1, 1, 12:

    aliquid proprio horreo,

    id. C. 1, 1, 9:

    Sabinum testā levi,

    id. ib. 1, 20, 3:

    pressa mella puris amphoris,

    id. Epod. 2, 15:

    messem,

    Tib. 1, 1, 42:

    fruges,

    Paul. Sent. 2, 8, 2.—
    (β).
    With the designation of the place (most freq. by in and acc.):

    minas viginti in crumenam,

    Plaut. Truc. 3, 1, 9:

    mustum in dolium,

    Varr. R. R. 1, 65, 1:

    cineres in urnas,

    Suet. Calig. 15:

    barbam in auream pyxidem,

    id. Ner. 12; cf. id. ib. 47:

    legem in aerarium,

    id. ib. 28:

    libri in sacrarium conditi,

    Gell. 1, 19, 10; cf.

    the foll.: te in pistrinum,

    Plaut. Ps. 1, 5, 120; cf.:

    aliquem in custodiam,

    Liv. 31, 23, 9; Tac. H. 4, 2:

    aliquem in carcerem,

    to thrust into prison, imprison, Cic. Verr. 2, 5, 29, § 76; Liv. 26, 16, 6; 29, 22, 7; 30, 21, 5;

    45, 42, 5: aliquem in vincula,

    id. 23, 38, 7; 26, 34, 4. —With adv.:

    argentum intro,

    Plaut. Ps. 1, 3, 120; id. Truc. 5, 28:

    sortes eo,

    Cic. Div. 2, 41, 86 Orell. N. cr. —With in and abl.:

    litteras publicas in aerario sanctiore,

    to keep, lay up, Cic. Verr. 2, 4, 63, § 140:

    se (aves) in foliis,

    Verg. G. 4, 473:

    novissimo die dein (argyritin) condunt in plumbeo vase,

    Plin. 33, 6, 35, § 109.—With abl.:

    condidit (libros Sibyllinos) duobus forulis auratis sub Palatini Apollinis basi,

    Suet. Aug. 31; Scrib. Comp. 145.—With locat.:

    id domi nostrae,

    Cic. Verr. 2, 2, 2, § 5; cf.:

    ut ei jam exploratus et domi conditus consulatus videretur,

    i. e. he was sure of it, id. Mur. 24, 49.—
    2.
    Trop.: teneo omnia;

    in pectore condita sunt,

    Plaut. Ps. 4, 1, 31:

    mandata corde memori,

    Cat. 64, 231:

    tu, qui omne bonum in visceribus medullisque condideris,

    Cic. Tusc. 5, 9, 27:

    in causis conditae sunt res futurae,

    lie, are contained, id. Div. 1, 56, 128. —Hence,
    B.
    Esp.,
    1.
    In econom. lang., to preserve, pickle (for which the access. form condio, īre, became prevalent):

    lentiscum in acetum (cf. just before, oleae quomodo condiantur),

    Cato, R. R. 117:

    ficus in orcas,

    Col. 12, 15, 2:

    fructum in cados,

    Plin. 13, 4, 9, § 48:

    corna in liquidā faece,

    Ov. M. 8, 666:

    oleum,

    Suet. Caes. 53.—
    2.
    In medic. lang., to set:

    ossa,

    Cels. 8, 23:

    calcem,

    id. 8, 22:

    articulum,

    id. 8, 24.—
    3.
    To inter, bury (cf. compono, II. B. 1. c.):

    mortuos cerā circumlitos,

    Cic. Tusc. 1, 45, 108:

    aliquem sepulcro,

    id. Leg. 2, 22, 56; Verg. A. 3, 67; Ov. M. 7, 618; 8, 235:

    ossa parentis terrā,

    Verg. A. 5, 48; so,

    aliquem terrā,

    Plin. 7, 54, 55, § 187:

    corpora defunctorum in lapide sarcophago,

    id. 36, 17, 27, § 131:

    fraternas umbras tumulo,

    Ov. F. 5, 451; so id. M. 14, 442; Val. Fl. 5, 198:

    ossa peregrinā ripā,

    Ov. M. 2, 337:

    in Tomitanā condar humo?

    id. P. 3, 1, 6:

    inhumatos Manes,

    Luc. 9, 151:

    Alexandrum intemperantiā bibendi... condidit,

    brought to the grave, Sen. Ep. 83, 23:

    patrem,

    Phaedr. 4, 4, 30:

    fulgura publica condere,

    Juv. 6, 587, v. fulgur; cf.:

    Aruns dispersos fulminis ignes Colligit et terrae maesto cum murmure condit,

    Luc. 1, 606 sq. —
    b.
    Poet., of time, to pass, spend, live through, bring to a close:

    saecla vivendo,

    Lucr. 3, 1090:

    longos soles cantando,

    Verg. E. 9, 52:

    cum referetque diem condetque relatum,

    i. e. morning and evening, id. G. 1, 458:

    diem collibus in suis,

    Hor. C. 4, 5, 29:

    diem,

    Stat. Th. 10, 54; Plin. Ep. 9, 36, 4; id. Pan. 80 fin.; Macr. Somn. Scip. 1, 20 fin.:

    noctem,

    Sil. 4, 482.—In respect to lustrum, v. 2. lustrum, I.—
    4.
    Transf., to conceal, hide, secrete, suppress:

    Sibyllam quidem sepositam et conditam habeamus, ut... injussu senatūs ne legantur quidem libri,

    Cic. Div. 2, 54, 112:

    quicquid sub terrā est in apricum proferet aetas, Defodiet condetque nitentia,

    Hor. Ep. 1, 6, 25:

    lumen,

    Lucr. 4, 434; so,

    lunam (nubes),

    Hor. C. 2, 16, 3:

    aliquid jocoso furto,

    id. ib. 1, 10, 8:

    vultus,

    Ov. M. 2, 330; cf.:

    vultum aequore,

    id. ib. 11, 255:

    enses,

    to sheathe, Hor. Epod. 7, 2:

    ferrum,

    Phaedr. 5, 2, 8:

    gladium,

    Quint. 8, prooem. §

    15: scuta latentia,

    Verg. A. 3, 237:

    oculos,

    to close, shut, Ov. Tr. 3, 3, 44 (but oculi conditi, v. P. a. infra); so,

    lumina,

    Prop. 4 (5), 11, 64:

    se in viscera (terrae),

    Ov. M. 2, 274:

    se sub lectum,

    Suet. Calig. 51.—Mid., Plin. 8, 57, 82, § 223:

    nocte... aliquot Numidarum turmas medio in saltu condiderat,

    i. e. placed in ambush, Liv. 27, 26, 8; so, hostis in silvis armatum militem condidit, Curt. 8, 1, 4; cf.:

    ibi Dahas condidit,

    id. 7, 7, 32:

    (Danai) notā conduntur in alvo,

    concealed themselves, Verg. A. 2, 401:

    fera murmura,

    Prop. 4 (5), 4, 61:

    iram,

    Tac. A. 2, 28.—With abl.:

    his mensibus pisces jacent speluncis conditi,

    Plin. 9, 16, 24, § 56:

    huic sollertiā est inanium ostrearum testis se condere,

    id. 8, 31, 51, § 98:

    luna condita tenebris,

    Tac. A. 1, 28:

    aliquid alvo,

    to swallow, Sil. 6, 199.—
    5.
    Poet.
    a.
    To thrust or strike in deep, to plunge (cf. abscondo):

    ensem in pectus,

    Ov. M. 13, 392:

    digitos in lumina,

    id. ib. 13, 561; 12, 295;

    5, 423: ensem totum alicui in adverso pectore,

    Verg. A. 9, 348:

    telum jugulo,

    Ov. M. 13, 459; Sen. Oedip. 1037; cf. pass.:

    nihil tam facile in corpus quam sagitta conditur,

    Cels. 7, 5, n. 2.—
    (β).
    Trop.:

    stimulos caecos in pectore,

    Ov. M. 1, 727.—
    b.
    To hide by sailing away, to lose sight of:

    navita condit urbes,

    Val. Fl. 2, 443; cf. abscondo.—Hence,
    1.
    condĭtus, a, um, P. a., close, secret, deep (rare):

    praecordia,

    Hor. S. 1, 4, 89:

    oculi,

    deep set, Plin. 11, 37, 53, § 141.—
    2.
    condĭta, ōrum, n., the laid up store (late Lat.), Cod. Th. 7, 4, 3; Dig. 32, 95 al.

    Lewis & Short latin dictionary > condita

  • 6 condo

    con-do, dĭdi, dĭtum, 3, v. a. [con- = cum, and 2. do], lit., to bring, lay or put together (very freq. in all periods and species of composition).
    I.
    With the access. idea of uniting, to put or join together into a whole, to form, fashion, produce, make by joining together.
    A.
    Prop., of the founding of towns or states, to found, establish: Romam, Enn. ap. Varr. R. R. 3, 1, 2, and Suet. Aug. 7 fin. (Ann. v. 494 Vahl.):

    oppida,

    Varr. L. L. 5, § 142; Hor. Ep. 2, 1, 8:

    urbem,

    Lucr. 5, 1107; Cic. Cat. 3, 1, 2; Sall. C. 6, 1; Liv. 1, 19, 1; Suet. Aug. 18; 47; Just. 2, 4, 15; 2, 15, 1:

    arces,

    Verg. E. 2, 61:

    locum,

    Hor. S. 1, 5, 92: colonias. Vell. 1, 15; Just. 16, 3, 7:

    civitatem,

    Cic. Rep. 1, 7, 12:

    regna,

    Just. 2, 1 init.:

    imperium Poenorum,

    id. 19, 1, 1.—Hence, often ante and post Romam conditam, before and after the foundation of Rome, Cic. Tusc. 1, 1, 3; cf. Liv. praef. § 6 al.—
    (β).
    Transf. to the inhabitants:

    Romanam gentem,

    Verg. A. 1, 33:

    genus hominum,

    Just. 2, 6, 11.—Hence, mid.:

    optato conduntur Thybridis alveo,

    they settle, Verg. A. 7, 303 (condi proprie dicuntur, qui sibi statuunt civitatem. Conduntur ergo; sedem stabilem locant, Serv.). —
    b.
    Of the erecting, building of other things, to make, construct, build:

    aram,

    Liv. 1, 7, 11; 28, 46, 16:

    sepulcrum,

    Hor. Epod. 9, 26:

    moenia,

    Verg. A. 1, 276; Ov. M. 3, 13; 14, 775; Just. 2, 12, 4.—
    c.
    Of written productions, to compose, write, celebrate, write or treat of, describe: SIVE CARMEN CONDIDISSET, Fragm. XII. Tab. ap. Cic. Rep. 4, 10, 12; so,

    carmen,

    Lucr. 5, 2; Hor. S. 2, 1, 82; id. Ep. 1, 3, 24; id. A. P. 436; Liv. 27, 37, 7; 31, 12, 10; Quint. 10, 1, 56 et saep.:

    poëma,

    Cic. Att. 1, 16, 15:

    longas Iliadas,

    Prop. 2, 1, 14:

    bella,

    Verg. E. 6, 7:

    Caesaris acta,

    Ov. Tr. 2, 336:

    proelia,

    Stat. Th. 1, 8:

    festa numeris,

    Ov. F. 6, 24:

    alterum satirae genus,

    Quint. 10, 1, 95:

    aliqua in hac materiā,

    id. 3, 1, 19:

    prosam orationem,

    Plin. 5, 29, 31, § 112:

    historiam,

    id. 12, 4, 8, § 18; cf.:

    aliquid annalibus,

    id. 2, 9, 6, § 43:

    praecepta medendi,

    id. 26, 2, 6, § 10:

    laudes alicujus,

    id. 22, 13, 15, § 35.— Rarely,
    (β).
    Absol.:

    si etiamnum Homero condente Aegyptus non erat,

    Plin. 13, 13, 27, § 88.—
    B.
    Trop., to establish, found, to be the author of, to produce, make:

    jusjurandum,

    Plaut. Rud. 5, 3, 18:

    aurea saecula,

    Verg. A. 6, 793:

    collegium novum,

    Liv. 5, 52, 11:

    morem,

    Plin. 11, 37, 55, § 150:

    nova fata,

    Verg. A. 10, 35:

    aeternam famam ingenio suo,

    Phaedr. 3, prol. 53; so,

    nomen memorandum,

    Sil. 4, 37:

    militarem disciplinam artemque bellandi,

    Flor. 1, 3, 1:

    somniorum intellegentiam (Joseph),

    Just. 36, 2, 8.—Of the gods:

    portenta sua,

    to fuifil, accomplish, Sil. 16, 126.— Impers.:

    naturā rerum conditum est, ut, etc.,

    Dig. 19, 5, 4.—
    II.
    With the access. idea of carefulness, to put away, to lay, put, or place somewhere for preservation, etc.; to lay up, store or treasure up (opp. promo).
    A.
    In gen.
    1.
    Prop.
    (α).
    Aliquid:

    pecuniam,

    Cic. Clu. 26, 72:

    frumentum,

    id. N. D. 2, 63, 157; Hor. Ep. 2, 1, 140: condere et reponere fructus, [p. 409] Cic. N. D. 2, 62, 156:

    agri multa efferunt, quae... mandentur condita vetustati,

    id. ib. 2, 60, 151; cf. id. Brut. 4, 16; Varr. R. R. 1, 62;

    Auct. B. Afr. 65: vinum,

    Varr. R. R. 1, 13; cf. Mart. 13, 111, 2; Verg. E. 3, 43; Hor. Ep. 1, 1, 12:

    aliquid proprio horreo,

    id. C. 1, 1, 9:

    Sabinum testā levi,

    id. ib. 1, 20, 3:

    pressa mella puris amphoris,

    id. Epod. 2, 15:

    messem,

    Tib. 1, 1, 42:

    fruges,

    Paul. Sent. 2, 8, 2.—
    (β).
    With the designation of the place (most freq. by in and acc.):

    minas viginti in crumenam,

    Plaut. Truc. 3, 1, 9:

    mustum in dolium,

    Varr. R. R. 1, 65, 1:

    cineres in urnas,

    Suet. Calig. 15:

    barbam in auream pyxidem,

    id. Ner. 12; cf. id. ib. 47:

    legem in aerarium,

    id. ib. 28:

    libri in sacrarium conditi,

    Gell. 1, 19, 10; cf.

    the foll.: te in pistrinum,

    Plaut. Ps. 1, 5, 120; cf.:

    aliquem in custodiam,

    Liv. 31, 23, 9; Tac. H. 4, 2:

    aliquem in carcerem,

    to thrust into prison, imprison, Cic. Verr. 2, 5, 29, § 76; Liv. 26, 16, 6; 29, 22, 7; 30, 21, 5;

    45, 42, 5: aliquem in vincula,

    id. 23, 38, 7; 26, 34, 4. —With adv.:

    argentum intro,

    Plaut. Ps. 1, 3, 120; id. Truc. 5, 28:

    sortes eo,

    Cic. Div. 2, 41, 86 Orell. N. cr. —With in and abl.:

    litteras publicas in aerario sanctiore,

    to keep, lay up, Cic. Verr. 2, 4, 63, § 140:

    se (aves) in foliis,

    Verg. G. 4, 473:

    novissimo die dein (argyritin) condunt in plumbeo vase,

    Plin. 33, 6, 35, § 109.—With abl.:

    condidit (libros Sibyllinos) duobus forulis auratis sub Palatini Apollinis basi,

    Suet. Aug. 31; Scrib. Comp. 145.—With locat.:

    id domi nostrae,

    Cic. Verr. 2, 2, 2, § 5; cf.:

    ut ei jam exploratus et domi conditus consulatus videretur,

    i. e. he was sure of it, id. Mur. 24, 49.—
    2.
    Trop.: teneo omnia;

    in pectore condita sunt,

    Plaut. Ps. 4, 1, 31:

    mandata corde memori,

    Cat. 64, 231:

    tu, qui omne bonum in visceribus medullisque condideris,

    Cic. Tusc. 5, 9, 27:

    in causis conditae sunt res futurae,

    lie, are contained, id. Div. 1, 56, 128. —Hence,
    B.
    Esp.,
    1.
    In econom. lang., to preserve, pickle (for which the access. form condio, īre, became prevalent):

    lentiscum in acetum (cf. just before, oleae quomodo condiantur),

    Cato, R. R. 117:

    ficus in orcas,

    Col. 12, 15, 2:

    fructum in cados,

    Plin. 13, 4, 9, § 48:

    corna in liquidā faece,

    Ov. M. 8, 666:

    oleum,

    Suet. Caes. 53.—
    2.
    In medic. lang., to set:

    ossa,

    Cels. 8, 23:

    calcem,

    id. 8, 22:

    articulum,

    id. 8, 24.—
    3.
    To inter, bury (cf. compono, II. B. 1. c.):

    mortuos cerā circumlitos,

    Cic. Tusc. 1, 45, 108:

    aliquem sepulcro,

    id. Leg. 2, 22, 56; Verg. A. 3, 67; Ov. M. 7, 618; 8, 235:

    ossa parentis terrā,

    Verg. A. 5, 48; so,

    aliquem terrā,

    Plin. 7, 54, 55, § 187:

    corpora defunctorum in lapide sarcophago,

    id. 36, 17, 27, § 131:

    fraternas umbras tumulo,

    Ov. F. 5, 451; so id. M. 14, 442; Val. Fl. 5, 198:

    ossa peregrinā ripā,

    Ov. M. 2, 337:

    in Tomitanā condar humo?

    id. P. 3, 1, 6:

    inhumatos Manes,

    Luc. 9, 151:

    Alexandrum intemperantiā bibendi... condidit,

    brought to the grave, Sen. Ep. 83, 23:

    patrem,

    Phaedr. 4, 4, 30:

    fulgura publica condere,

    Juv. 6, 587, v. fulgur; cf.:

    Aruns dispersos fulminis ignes Colligit et terrae maesto cum murmure condit,

    Luc. 1, 606 sq. —
    b.
    Poet., of time, to pass, spend, live through, bring to a close:

    saecla vivendo,

    Lucr. 3, 1090:

    longos soles cantando,

    Verg. E. 9, 52:

    cum referetque diem condetque relatum,

    i. e. morning and evening, id. G. 1, 458:

    diem collibus in suis,

    Hor. C. 4, 5, 29:

    diem,

    Stat. Th. 10, 54; Plin. Ep. 9, 36, 4; id. Pan. 80 fin.; Macr. Somn. Scip. 1, 20 fin.:

    noctem,

    Sil. 4, 482.—In respect to lustrum, v. 2. lustrum, I.—
    4.
    Transf., to conceal, hide, secrete, suppress:

    Sibyllam quidem sepositam et conditam habeamus, ut... injussu senatūs ne legantur quidem libri,

    Cic. Div. 2, 54, 112:

    quicquid sub terrā est in apricum proferet aetas, Defodiet condetque nitentia,

    Hor. Ep. 1, 6, 25:

    lumen,

    Lucr. 4, 434; so,

    lunam (nubes),

    Hor. C. 2, 16, 3:

    aliquid jocoso furto,

    id. ib. 1, 10, 8:

    vultus,

    Ov. M. 2, 330; cf.:

    vultum aequore,

    id. ib. 11, 255:

    enses,

    to sheathe, Hor. Epod. 7, 2:

    ferrum,

    Phaedr. 5, 2, 8:

    gladium,

    Quint. 8, prooem. §

    15: scuta latentia,

    Verg. A. 3, 237:

    oculos,

    to close, shut, Ov. Tr. 3, 3, 44 (but oculi conditi, v. P. a. infra); so,

    lumina,

    Prop. 4 (5), 11, 64:

    se in viscera (terrae),

    Ov. M. 2, 274:

    se sub lectum,

    Suet. Calig. 51.—Mid., Plin. 8, 57, 82, § 223:

    nocte... aliquot Numidarum turmas medio in saltu condiderat,

    i. e. placed in ambush, Liv. 27, 26, 8; so, hostis in silvis armatum militem condidit, Curt. 8, 1, 4; cf.:

    ibi Dahas condidit,

    id. 7, 7, 32:

    (Danai) notā conduntur in alvo,

    concealed themselves, Verg. A. 2, 401:

    fera murmura,

    Prop. 4 (5), 4, 61:

    iram,

    Tac. A. 2, 28.—With abl.:

    his mensibus pisces jacent speluncis conditi,

    Plin. 9, 16, 24, § 56:

    huic sollertiā est inanium ostrearum testis se condere,

    id. 8, 31, 51, § 98:

    luna condita tenebris,

    Tac. A. 1, 28:

    aliquid alvo,

    to swallow, Sil. 6, 199.—
    5.
    Poet.
    a.
    To thrust or strike in deep, to plunge (cf. abscondo):

    ensem in pectus,

    Ov. M. 13, 392:

    digitos in lumina,

    id. ib. 13, 561; 12, 295;

    5, 423: ensem totum alicui in adverso pectore,

    Verg. A. 9, 348:

    telum jugulo,

    Ov. M. 13, 459; Sen. Oedip. 1037; cf. pass.:

    nihil tam facile in corpus quam sagitta conditur,

    Cels. 7, 5, n. 2.—
    (β).
    Trop.:

    stimulos caecos in pectore,

    Ov. M. 1, 727.—
    b.
    To hide by sailing away, to lose sight of:

    navita condit urbes,

    Val. Fl. 2, 443; cf. abscondo.—Hence,
    1.
    condĭtus, a, um, P. a., close, secret, deep (rare):

    praecordia,

    Hor. S. 1, 4, 89:

    oculi,

    deep set, Plin. 11, 37, 53, § 141.—
    2.
    condĭta, ōrum, n., the laid up store (late Lat.), Cod. Th. 7, 4, 3; Dig. 32, 95 al.

    Lewis & Short latin dictionary > condo

  • 7 peto

    pĕto, īvi and ĭi, ītum, 3 ( perf. petīt, Verg. A. 9, 9;

    Ov F. 1, 109: petisti,

    Cic. Cat. 1, 5, 11; Verg. A. 4, 100; 12, 359:

    petistis,

    Auct. Her. 4, 15, 22:

    petissem,

    Cic. Verr. 1, 55, 145; Ov. M. 5, 26; Liv. 30, 25, 2:

    petisse,

    Cic. Quint. 11, 37; id. Verr. 2, 4, 63, § 140; Ov. [p. 1365] M. 9, 623; cf. Neue, Formenl. 2, 516 sq.), v. a. [Sanscr. root pat-, to fall upon, fly, find; Gr. pet- in piptô (pi-petô), to fall; cf. Lat. impetus and in petomai, to fly; cf. Lat. penna, acci-pit-er, etc.; the root of piptô, and therefore orig. to fall, fall upon; hence, to endeavor to reach or attain any thing].
    I.
    To fall upon any thing.
    A.
    Lit.
    1.
    In a hostile sense, to rush at, attack, assault, assail; to let fly at, aim a blow at, thrust at, etc. (class.; cf.:

    invado, aggredior): gladiatores et vitando caute, et petendo vehementer,

    Cic. Or. 68, 228:

    cujus latus mucro ille petebat,

    id. Lig. 3, 9:

    non latus aut ventrem, sed caput et collum petere,

    to thrust at, id. Mur. 26, 52:

    aliquem spiculo infeste,

    Liv. 2, 20:

    aliquem mālo,

    to throw an apple at any one, Verg. E. 3, 64:

    alicui ungue genas,

    Ov. A. A. 2, 452:

    aliquem saxis, id. de Nuce, 2: aprum jaculis,

    Suet. Tib. 72:

    aëra disco,

    Hor. S. 2, 2, 13:

    bello Penatìs,

    Verg. A. 3, 603:

    armis patriam,

    Vell. 2, 68, 3.—
    2.
    Without the notion of hostility: petere collum alicujus amplexu, to fall upon one's neck, to embrace one, M. Cael. ap. Quint. 4, 2, 124.—Esp. freq., to seek, to direct one's course to, to go or repair to, to make for, travel to a place:

    grues loca calidiora petentes,

    Cic. N. D. 2, 49, 125:

    Cyzicum,

    id. Fam. 14, 4, 3:

    Dyrrhachium,

    id. Planc. 41, 97:

    naves,

    to seek, take refuge in their ships, Nep. Milt. 5, 5:

    caelum pennis,

    to fly, Ov. F. 3, 457:

    Graiis Phasi petite viris,

    visited by the Greeks, id. P. 4, 10, 52:

    Metellus Postumium ad bellum gerendum Africam petentem,... urbem egredi passus non est,

    attempting to go, starting, Val. Max. 1, 1, 2.— Transf., of things, to proceed or go towards:

    campum petit amnis,

    Verg. G. 3, 522:

    mons petit astra,

    towers toward the stars, Ov. M. 1, 316: aliquem, to seek, go to a person:

    reginam,

    Verg. A. 1, 717:

    ut te supplex peterem, et tua limina adirem,

    id. ib. 6, 115: aliquid in locum or ad aliquem, to go to a place or person for something, to go in quest of, go to fetch:

    visum est tanti in extremam Italiam petere Brundisium ostreas,

    to go to Brundisium for oysters, Plin. 9, 54, 79, § 169:

    myrrham ad Troglodytas,

    id. 12, 15, 33, § 66:

    harena ad Aethiopas usque petitur,

    id. 36, 6, 9, § 51:

    collis, in quem vimina petebantur,

    id. 16, 10, 15, § 37:

    quaeque trans maria petimus,

    fetch, id. 19, 4, 19, §§ 58, 52.—
    II.
    Trop.
    A.
    To attack, assail one with any thing (class.):

    aiiquem epistulā,

    Cic. Att. 2, 2, 2:

    aliquem fraude et insidiis,

    Liv. 40, 55:

    aliquem falsis criminibus,

    Tac. A. 4, 31.—
    B.
    To demand, seek, require (cf. posco).
    1.
    In gen.:

    ita petit asparagus,

    Varr. R. R. 1, 23:

    ex iis tantum, quantum res petet, hauriemus,

    Cic. de Or. 3, 31, 123:

    aliquem in vincula,

    Quint. 7, 1, 55:

    aliquem ad supplicium,

    id. 7, 6, 6: poenas ab aliquo, to seek satisfaction from or revenge one's self on any one. ut poenas ab optimo quoque peteret sui doloris, Cic. Att. 1, 16, 7:

    ut merito ab eā poenas liberi sui petere debuerint,

    Quint. 3, 11, 12.—
    2.
    In partic.
    a.
    To demand or claim at law, to bring an action to recover, to sue for any thing (syn.:

    postulo): causam dicere Prius unde petitur... Quam ille qui petit,

    Ter. Eun. prol. 11:

    qui per se litem contestatur, sibi soli petit,

    Cic. Rosc Com. 18, 53: aliquando cum servis Habiti furti egit;

    nuper ab ipso Habito petere coepit,

    id. Clu. 59, 163:

    qui non calumniā litium alienos fundos, sed castris, exercitu, signis inferendis petebat,

    id. Mil. 27, 74.—
    b.
    To beg, beseech, ask, request, desire, entreat (syn.: rogo, flagito, obsecro); constr with ab and abl. of pers. (cf. infra); ante- and postclass., with acc. of pers.:

    vos volo, vos peto atque obsecro,

    Plaut. Curc. 1, 2, 60; freq. with ut:

    a te etiam atque etiam peto atque contendo, ut, etc.,

    Cic. Fam. 13, 1, 5:

    peto quaesoque, ut, etc.,

    id. ib. 5, 4, 2:

    peto igitur a te, vel, si pateris, oro, ut,

    id. ib. 9, 13, 3:

    petere in beneficii loco et gratiae, ut,

    id. Verr 2, 3, 82, § 189:

    petere precibus per litteras ab aliquo, ut,

    id. Sull. 19, 55:

    pacem ab aliquo,

    Caes. B. G. 2, 13:

    opem ab aliquo,

    Cic. Tusc. 5, 2, 5:

    vitam nocenti,

    Tac. A. 2, 31:

    petito, ut intrare urbem liceret,

    Just. 43, 5, 6.—Also, with id or illud, and ut, etc.: illud autem te peto, ut, etc., Dolab. ap. Cic. Fam. 9, 9, 2.—With obj.-clause (mostly poet.):

    arma umeris arcumque animosa petebat Ferre,

    Stat. Achill. 1, 352; cf.: cum peteret (solum) donari quasi proprio suo deo, Suet. Aug. 5: petit aes sibi dari eis artous, Gell. 9, 2, 1.—De aliquo (for ab aliquo), to beg or request of one (post-class.):

    si de me petisses, ut, etc.,

    Dig. 13, 6, 5.—Ab aliquo aliquid alicui, to beg a thing of one person for another (class.):

    M. Curtio tribunatum a Caesare petivi,

    Cic. Q. Fr. 2, 15, 3: ab aliquo pro aliquo petere, to intercede for:

    in eorum studiis, qui a te pro Ligario petunt,

    Cic. Lig. 10, 31.—With ex and abl. pers. (v. infra d.):

    eum petit litteris, ut ad Britanniam proficisceretur,

    Capitol. Pertin. 3, 5; Eutr. 2, 24.—Hence, pĕtītum, i, n., a prayer, desire, request, entreaty, Cat. 68, 39.—
    (β).
    Polit. t. t., to apply or solicit for an office, to be a candidate for office (different from ambire, to go about among the people to collect their votes, to canvass, which took place after the petitio):

    nemo est ex iis, qui nunc petunt, qui, etc.,

    Cic. Att. 1, 1, 2:

    consulatum,

    id. Phil. 2, 30, 76:

    praeturam,

    id. Verr. 1, 8, 23; Liv. 1, 35.—
    c.
    To solicit a person, to seek to possess, to woo:

    libidine sic accensa (Sempronia) ut viros saepius peteret quam peteretur,

    Sall. C. 25, 3:

    cum te tam multi peterent, tu me una petisti,

    Prop. 3, 13, 27:

    formosam quisque petit,

    id. 3, 32, 4:

    multi illam petiere,

    Ov. M. 1, 478; cf.: quae tuus Vir petet, cave, ne neges;

    Ne petitum aliunde eat,

    Cat. 61, 151.—
    d.
    To endeavor to obtain or pursue, to seek, strive after any thing, Plaut. Ep. 1, 2, 40:

    fugā salutem petere,

    Nep. Hann. 11, 4:

    praedam pedibus,

    Ov. M. 1, 534:

    gloriam,

    Sall. C. 54, 5:

    eloquentiae principatum,

    Cic. Or. 17, 56:

    sanguinis profusio vel fortuita vel petita,

    intentional, designed, produced by artificial means, Cels. 2, 8.—With inf.:

    bene vivere,

    Hor. Ep. 1, 11, 29:

    victricemque petunt dextrae conjungere dextram,

    Ov. M. 8, 421; 14, 571:

    conubiis natam sociare Latinis,

    Verg. A. 7, 96:

    aliquem transfigere ferro,

    Mart. 5, 51, 3.—With ex and abl., over, in the case of:

    ex hostibus victoriam petere,

    Liv. 8, 33, 13:

    supplicium ex se, non victoriam peti,

    id. 28, 19, 11:

    imperium ex victis hostibus populum Romanum petere,

    id. 30, 16, 7.—
    e.
    To fetch any thing:

    qui argentum petit,

    Plaut. Ep. 1, 1, 53:

    cibum e flammā,

    Ter. Eun, 3, 2, 38:

    altius initium rei demonstrandae,

    Cic. Caecin. 4, 10:

    aliquid a Graecis,

    id. Ac. 1, 2, 8:

    a litteris exiguam doloris oblivionem,

    to obtain, id. Fam. 5, 15, 4:

    suspirium alte,

    to fetch a deep sigh, Plaut. Cist. 1, 1, 57; cf.:

    latere petitus imo spiritus,

    Hor. Epod. 11, 10; and:

    gemitus alto de corde petiti,

    Ov. M. 2, 622:

    haec ex veteri memoriā petita,

    Tac. H. 3, 5, 1.—
    f.
    To take, betake one's self to any thing:

    iter a Vibone Brundisium terrā petere contendi,

    Cic. Planc. 40, 96:

    diversas vias,

    Val. Fl. 1, 91:

    alium cursum,

    to take another route, Cic. Att. 3, 8, 2:

    aliam in partem petebant fugam,

    betook themselves to flight, fled, Caes. B. G. 2, 24.—
    g.
    To refer to, relate to ( poet.):

    Trojanos haec monstra petunt,

    Verg. A. 9, 128.

    Lewis & Short latin dictionary > peto

  • 8 exsero

    ex-sero or exĕro, rŭi, rtum, 3, v. a.; to stretch out or forth, to thrust out, put forth, to take out (mostly post-Aug.).
    I.
    Lit.:

    Gallus linguam ab irrisu exserens,

    Liv. 7, 10, 5:

    linguam per os,

    Plin. 9, 27, 43, § 82:

    manum subter togam ad mentum,

    Liv. 8, 9, 5:

    brachia aquis,

    Ov. M. 2, 271:

    caput ponto,

    id. ib. 13, 838;

    for which: caput ab Oceano,

    Luc. 5, 598; cf.:

    herba Exserit e tepida molle cacumen humo,

    Ov. Tr. 3, 12, 12:

    enses,

    id. F. 3, 814:

    creverat infans Quaerebatque viam, qua se exsereret,

    might come forth, id. M. 10, 505:

    se domicilio (cochleae),

    Plin. 9, 32, 51, § 101:

    radicem ejus exserito,

    take out, tear up, Col. 12, 58, 1:

    vincula,

    i. e. to throw off, id. 8, 8, 12.—
    B.
    In partic., of parts of the body, exsertus, a, um, protruding from the dress, bare, uncovered: dextris humeris exsertis, bared, * Caes. B. G. 7, 50, 2; cf. Verg. A. 1, 492; Stat. Ach. 1, 346; cf.

    transf. of the person: exsertus humero,

    Sil. 8, 587;

    and in Greek construction: exserti ingentes humeros,

    Stat. Th. 4, 235:

    unum exserta latus Camilla,

    Verg. A. 11, 649:

    truces exserta manus,

    Val. Fl. 2, 207; also absol.:

    exsertique manus vesana Cethegi,

    tucked up, prepared for the fight, Luc. 2, 543:

    Latona,

    Stat. Th. 9, 681.—
    II.
    Trop.
    A.
    In gen.:

    exseram in librum tuum jus, quod dedisti,

    will avail myself of, make use of, Plin. Ep. 8, 7, 2:

    secreta mentis ore exserit,

    discloses, Sen. Herc. Oet. 255.—
    B.
    In partic., to reveal, show, with an object-clause, Phaedr. 1, 12, 2:

    paulatim principem exseruit,

    i. e. showed himself as, Suet. Tib. 33. —Hence, exsertus ( exert-), a, um, P. a.
    A.
    Thrust forth, projecting:

    dentes apro, elephanto, etc.,

    Plin. 11, 37, 61, § 160.—
    B.
    Open, evident, conspicuous:

    exserto bello,

    Stat. S. 5, 2, 39:

    cachinnus,

    i. e. unrestrained, loud, App. M. 1, p. 103, 15:

    exsertior opera,

    Pacat. Paneg. ad Theod. 35. — Adv.: exserte (acc. to B.), openly, clearly, loudly:

    clamitans,

    App. M. 1, p. 109:

    jubet,

    Tert. ad Uxor. 2, 1.— Comp.:

    consurgere,

    Amm. 16, 12.— Sup.:

    egit tribunatum (with severissime),

    very strictly, rigorously, Spart. Sev. 3.

    Lewis & Short latin dictionary > exsero

  • 9 depello

    dē-pello, pŭli, pulsum, 3, v. a., to drive out, drive away, remove, expel; to drive, thrust, or cast down (class. and very freq.).
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.:

    demoveri et depelli de loco,

    Cic. Caecin. 17, 49; cf.:

    anseres de Falerno,

    id. Phil. 5, 11:

    eum de provincia,

    Nep. Cat. 2:

    aquam de agro,

    Cato R. R. 155:

    ab aris et focis ferrum flammamque,

    Cic. Sest. 42; cf.:

    tantam molem a cervicibus nostris,

    id. Cat. 3, 7, 17:

    jugum a civibus,

    id. Rep. 2, 25:

    vincula a singulis vobis,

    Liv. 6, 18 med. al.:

    non equitem dorso, non frenum depulit ore,

    Hor. Ep. 1, 10, 38:

    qui recta via depulsus est,

    Quint. 2, 17, 29; cf.:

    recto cursu,

    Hor. S. 2, 5, 78:

    aliquem urbe,

    to banish, Tac. A. 3, 24; cf.:

    aliquem Italia,

    id. ib. 14, 50; 16, [p. 549] 33:

    nubila caelo,

    Tib. 1, 2, 49:

    ignem classibus,

    Verg. A. 5, 727; cf. ib. 9, 78, and 109:

    tela,

    Cic. Quint. 2, 8; cf.:

    nobis aerata tela,

    Tib. 1, 10, 25;

    and ictus alicui,

    Val. Fl. 6, 652:

    stellas Aurora,

    Ov. M. 7, 100; cf.:

    noctem Aurorae lumina,

    id. ib. 7, 835:

    cum cibo et potione fames sitisque depulsa est,

    Cic. Fin. 1, 11, 37; cf.:

    frigus duramque famem,

    Hor. S. 1, 2, 6:

    morbum,

    Cic. Fam. 7, 26 fin.; Caes. B. G. 6, 17; cf.:

    pestem augurio,

    Verg. A. 9, 328:

    mortem fratri,

    Ov. H. 14, 130 et saep.:

    quo (sc. Mantuam) solemus ovium teneros depellere fetus,

    to drive down, Verg. E. 1, 22: cognoscere, corpora se spatio depellere paulum, push or repel one another, Lucr. 2, 219 Munro ad loc. (Lachm. ex conj. decellere).—
    B.
    In partic.
    1.
    Milit. t. t., to drive away, expel, dislodge an enemy from his position:

    defensores vallo munitionibusque,

    Caes. B. G. 3, 25; so,

    hostem loco,

    id. ib. 7, 49; id. B. C. 3, 52:

    terrā,

    Nep. Alcib. 8, 3:

    totā Siciliā,

    id. Timol. 2:

    inde vi depelli,

    Sall. J. 58, 3; cf. Front. Strat. 2, 5, 17:

    praesidia ex his regionibus,

    Nep. Paus. 2:

    praesidium facile,

    Front. Strat. 1, 10, 3 et saep.—
    b.
    Transf. beyond the milit. sphere, to thrust out, remove from a situation:

    afflicti jam et depulsi loco,

    Cic. Rep. 1, 44; cf.:

    iterum ab eodem (sc. Themistocle) gradu depulsus est,

    driven from his position, Nep. Them. 5.—
    2.
    Econom. t. t., a matre, a mamma, or absol., to remove from the breast, to wean, Varr. R. R. 2, 2, 17; 2, 4, 16; Col. 7, 6, 8; Verg. E. 3, 82; 7, 15; id. G. 3, 187.—Of human beings, Suet. Tib. 44. —
    II.
    Trop., to deter, divert, dissuade from:

    aliquem de suscepta causa propositaque sententia,

    Cic. Lig. 9; id. Fam. 1, 7, 7;

    for which, aliquem sententiā,

    id. Tusc. 2, 6, 16; Liv. 23, 8:

    aliquem de spe conatuque,

    Cic. Cat. 2, 7, § 14;

    for which, aliquem spe,

    Liv. 31, 25, 11; 41, 23, 13:

    te ex illa crudeli actione meo consilio esse depulsum, Cic. Rab. perd. 5, 17: Caesar ab superioribus consiliis depulsus,

    Caes. B. C. 3, 73; cf.:

    a qua re depulsus,

    Nep. Dat. 7, 3; and:

    judicem a veritate,

    Quint. 5 prooem. §

    1 et saep.: nec tuis depellor dictis quin rumori serviam,

    to be deterred, Plaut. Trin. 3, 2, 14; cf.:

    Vibidiam depellere nequivit, quin, etc.,

    to prevent, hinder, Tac. A. 11, 34.—
    2.
    With things as objects, to remove, turn away, divert:

    servitutem depellere civitati,

    Cic. post Red. in Sen. 8, 19 fin.; cf.:

    alicui turpitudinem,

    id. Tusc. 3, 32, 77:

    morte voluntaria turpitudinem,

    id. Prov. Cons. 3, 6:

    duobus hujus urbis terroribus depulsis,

    id. Rep. 1, 47, 71:

    pericula amici,

    id. Cluent. 6, 17:

    multam praedibus ipsique T. Mario,

    id. Fam. 5, 20, 4: mortem fratri. Ov. H. 14, 130:

    omnes molestias,

    id. ib. 2, 16:

    auditiones falsas,

    Tac. A. 4, 11:

    curas vino,

    Tib. 1, 5, 37:

    ostenta a semet in capita procerum,

    Suet. Ner. 36 et saep.: quae nequeat ratio depellere dictis. to deny, Lucr. 3, 322.—
    3.
    Absol.:

    dis depellentibus (i. e. averruncantibus) agnam Percute,

    Pers. 5, 167; cf. depulsor fin.

    Lewis & Short latin dictionary > depello

  • 10 eicio

    ē-ĭcĭo (or ejicio), jēci, jectum, 3 (eicit, dissyl., Lucr. 3, 877; 4, 1272), v. a. [jacio], to cast, thrust, or drive out; to eject, expel (class.).
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.:

    aliquem e senatu,

    Cic. de Sen. 12 fin.; Liv. 43, 15; cf.:

    ex oppido,

    Caes. B. C. 1, 30, 3:

    de senatu,

    Liv. 40, 51; 41, 26:

    de collegio,

    Cic. Q. Fr. 2, 5:

    a suis diis penatibus,

    id. Quint. 26, 83:

    finibus,

    Sall. J. 14, 8:

    domo,

    Plaut. As. 1, 3, 9; Caes. B. G. 4, 7, 3; cf.:

    aedibus foras,

    Plaut. As. 1, 2, 1:

    omnes amasios foras,

    id. Truc. 3, 1, 14:

    aliquem,

    Cic. Rep. 1, 42; id. Mil. 38 fin.; Caes. B. G. 7, 4, 4; id. B. C. 2, 19 fin.:

    aliquem in exsilium,

    Cic. Cat. 2, 7; cf.:

    o fortunatum rem publicam, si hanc sentinam hujus urbis ejecerit,

    id. ib. 2, 4, 7; so,

    eicere alone,

    Nep. Lys. 1, 5 et saep.; cf.

    of a rider,

    to throw, Verg. A. 10, 894:

    vitem ex se,

    to shoot forth, Varr. R. R. 1, 31, 3:

    sanguinem,

    to throw up, to vomit, Plin. 24, 5, 10, § 15; cf. Cic. Fam. 14, 7; Cels. 1, 3; Quint. 11, 3, 27.— Absol. (sc. fetum), to miscarry, Dig. 9, 2, 27, § 22; cf. Lucr. 4, 1272:

    linguam,

    to thrust out, Cic. de Or. 2, 66, 266: cervicem, to dislocate (luxare), Veg. Vet. 3, 41, 1; cf.

    armum,

    id. ib. 2, 45, 7; Verg. A. 10, 984:

    oculum,

    Vulg. Marc. 9, 46:

    coxas,

    Hyg. Fab. 57:

    voces pectore ab imo,

    to utter, Lucr. 3, 58:

    fauces, e quibus eici vocem et fundi videmus,

    Cic. Tusc. 2, 24, 57 (al. elicere, v. elicio).—
    2.
    Se (ex aliquo loco), to rush out, sally forth, Caes. B. G. 4, 15, 1; 5, 15, 3; 5, 21, 5; id. B. C. 3, 16, 3; Cic. Cat. 1, 12 fin. et saep.; cf.:

    sese in terram e navi,

    Cic. Verr. 2, 5, 35:

    se in agros,

    Liv. 6, 3 (also in Caes. B. G. 5, 19, 2, inst. of the vulg. reading effunderet):

    se foras,

    id. 1, 40 fin.
    B.
    In partic., as a naut. t. t., to drive a ship to land.
    1.
    To bring to land:

    naves,

    Caes. B. C. 3, 25, 4; cf.:

    navem in terram,

    id. ib. 3, 28, 5:

    naves ad Chium,

    Liv. 44, 28.—Far more freq.,
    2.
    To run aground, cast ashore; to strand, wreck.
    (α).
    Of vessels, etc.:

    scapham,

    Plaut. Rud. 1, 2, 80 sq. (v. the passage in connection):

    naves in litore,

    Caes. B. G. 5, 10, 2; cf.:

    naves in litora,

    Liv. 29, 18:

    classem ad Baleares insulas,

    id. 23, 34 fin.:

    naves apud insulas,

    Tac. A. 2, 24 et saep.—
    (β).
    Of persons, esp. in perf. part. pass., wrecked, Plaut. Rud. 2, 7, 4; 2, 3, 78; 1, 5, 14; Ter. And. 1, 3, 18; 5, 4, 20; Cic. Rosc. Am. 26, 72; Verg. A. 4, 373; Ov. M. 13, 536; id. H. 7, 89 et saep.—Hence,
    b.
    Meton. (causa pro effectu):

    ejectus homo,

    a broken, ruined man, Cic. Quint. 19 fin. (Acc. to others, an outcast, acc. to II. B.)
    II.
    Trop.
    A.
    In gen., to expel:

    curam ex animo,

    Plaut. Cas. prol. 23; cf. Cic. Rosc. Am. 19, 53; Liv. 28, 28; 30, 13:

    mollitiem animi,

    Ter. Eun. 2, 1, 16:

    superstitionis stirpes,

    Cic. Div. 2, 72.— Poet.:

    ejectus die,

    i. e. deprived of light, Stat. Th. 4, 617. —
    b.
    With se: voluptates subito se nonnumquam [p. 635] profundunt atque eiciunt universae, etc., rush forth, break forth or out, Cic. Cael. 31, 75.—
    B.
    In partic., like ekballein, to reject disapprovingly:

    Cynicorum ratio tota est eicienda,

    Cic. Off. 1, 41, 148; cf. id. Clu. 31, 86; id. Fin. 5, 8, 23 (in both passages with explodere), id. de Or. 1, 32, 146; id. Att. 2, 24, 2.—Esp. of players, public speakers, etc., to hiss or hoot off, Cic. de Or. 3, 50 fin.; Auct. Her. 4, 47 (with deridere); cf.:

    cantorum ipsorum vocibus eiciebatur,

    Cic. Sest. 55, 118.

    Lewis & Short latin dictionary > eicio

  • 11 infigo

    in-fīgo, xi, xum, 3, v. a., to fix, thrust, drive, or fasten in.
    I.
    Lit.:

    gladium hosti in pectus,

    Cic. Tusc. 4, 22, 50:

    ferreis hamis infixis,

    Caes. B. G. 7, 73 fin.:

    hastam portae,

    Verg. A. 9, 746:

    signum,

    Cic. Div. 2, 31:

    (sagitta) infigitur arbore,

    remains fixed, sticks fast, Verg. A. 5, 504:

    vulnus infixum,

    made by a thrust, id. ib. 4, 689:

    infixa corpori extrahere,

    things stuck in the body, Plin. 26, 12, 79, § 128; cf.:

    infixum moenibus hostem deicere,

    standing firmly on, Sil. 11, 173:

    infixum educere telum,

    Ov. M. 13, 393:

    aliquem in limo,

    Vulg. Psa. 68, 3.—
    II.
    Trop., to infix, impress, imprint (esp. freq. in the part. perf.):

    quod in hominum sensibus atque in ipsa natura positum atque infixum est,

    Cic. Clu. 6, 17:

    infigere animis res,

    Quint. 9, 4, 134:

    religio infixa animo,

    Liv. 29, 18, 1:

    quicquid infixum et ingenitum est,

    Sen. Ep. 11:

    quae sint inculcanda, infigenda, repetenda,

    Plin. Ep. 1, 20:

    infixus pectori dolor haeret,

    id. ib.:

    natis oscula,

    Sil. 12, 738:

    oscula dextris,

    id. 12, 592; 8, 127: infixum est mihi, I have firmly resolved, I am determined:

    Vologesi penitus infixum erat arma Romana vitandi,

    Tac. A. 15, 5; so with inf.:

    infixum est fugere,

    Sil. 4, 332; 10, 643.

    Lewis & Short latin dictionary > infigo

  • 12 abstrudo

    abs-trūdo, ūsi, ūsum, 3, v. a., to push or thrust away, and hence to conceal (cf. abdo).
    I.
    Lit.:

    aurum,

    Plaut. Aul. 4, 6, 13; so ib. 4, 5, 3: id. Curc. 5, 2, 8:

    in cerebro colaphos,

    to thrust into the brain itself, id. Rud. 4, 3, 68 (cf. a similar passage from Verg. under abdo):

    mane me in silvam abstrusi densam,

    Cic. Att. 12, 15:

    tectum inter et laquearia,

    Tac. A. 4, 69.—
    II.
    Trop.:

    in profundo veritatem,

    Cic. Ac. 2, 10:

    tristitiam,

    Tac. A. 3, 6:

    metum,

    id. ib. 15, 5 al.—Hence, abstrūsus, a, um, P. a., hidden, concealed.
    A.
    Lit.: corpus abstrusum in flumine, Att. ap. Non. 308, 8 (Trag. Rel. p. 195 Rib.):

    insidias,

    Cic. Leg. Agr. 2, 49:

    terra,

    Ov. H. 7, 147:

    incendium,

    Vell. 2, 130, 4.—With dat.:

    serpens abstrusa terrae,

    Vell. 2, 129, 4.—
    2.
    In neutr. absol.:

    in abstruso esse,

    to be in concealment, Plaut. Poen. 1, 2, 129; to be unknown, Amm. 17, 7.—
    B.
    Trop.: dolor reconditus et penitus abstrusus, a concealed and inwardly repressed sorrow, Auct. Or pro Dom. 10:

    disputatio paulo abstrusior,

    requiring a somewhat deeper investigation, Cic. Ac. 2, 10, 30:

    homo abstrusus,

    reserved, Tac. A. 1, 24.— Sup. not used.— Adv. comp.: abstrūsĭus, Amm. 28, 1, 49: semet amandarunt, more closely.

    Lewis & Short latin dictionary > abstrudo

  • 13 abstrusius

    abs-trūdo, ūsi, ūsum, 3, v. a., to push or thrust away, and hence to conceal (cf. abdo).
    I.
    Lit.:

    aurum,

    Plaut. Aul. 4, 6, 13; so ib. 4, 5, 3: id. Curc. 5, 2, 8:

    in cerebro colaphos,

    to thrust into the brain itself, id. Rud. 4, 3, 68 (cf. a similar passage from Verg. under abdo):

    mane me in silvam abstrusi densam,

    Cic. Att. 12, 15:

    tectum inter et laquearia,

    Tac. A. 4, 69.—
    II.
    Trop.:

    in profundo veritatem,

    Cic. Ac. 2, 10:

    tristitiam,

    Tac. A. 3, 6:

    metum,

    id. ib. 15, 5 al.—Hence, abstrūsus, a, um, P. a., hidden, concealed.
    A.
    Lit.: corpus abstrusum in flumine, Att. ap. Non. 308, 8 (Trag. Rel. p. 195 Rib.):

    insidias,

    Cic. Leg. Agr. 2, 49:

    terra,

    Ov. H. 7, 147:

    incendium,

    Vell. 2, 130, 4.—With dat.:

    serpens abstrusa terrae,

    Vell. 2, 129, 4.—
    2.
    In neutr. absol.:

    in abstruso esse,

    to be in concealment, Plaut. Poen. 1, 2, 129; to be unknown, Amm. 17, 7.—
    B.
    Trop.: dolor reconditus et penitus abstrusus, a concealed and inwardly repressed sorrow, Auct. Or pro Dom. 10:

    disputatio paulo abstrusior,

    requiring a somewhat deeper investigation, Cic. Ac. 2, 10, 30:

    homo abstrusus,

    reserved, Tac. A. 1, 24.— Sup. not used.— Adv. comp.: abstrūsĭus, Amm. 28, 1, 49: semet amandarunt, more closely.

    Lewis & Short latin dictionary > abstrusius

  • 14 obtrudo

    ob-trūdo (collat. from obstrūdo), si, sum, 3, v. a., to thrust into or against (ante- and post-class.).
    A.
    In gen.:

    titionem inguinibus,

    App. M. 7, p. 200 fin.
    B.
    In partic.
    1.
    To gulp down, to swallow hastily:

    obtrudamus pernam, sumen, glandium,

    Plaut. Curc. 2, 3, 87.—In the form obstrudo:

    stans obstrusero aliquid strenue,

    id. Stich. 4, 2, 12; cf.: obstrudant obsatullent, ab avide trudendo ingulam, non sumendo cibum. Unde et obstrudulentum... dixit Titinius: obstrudulenti aliquid, quod pectam sedens, etc., Paul. ex Fest. p. 193 Müll.—
    2.
    Transf., to thrust, press, force, or obtrude upon one:

    virginem alicui,

    Ter. And. 1, 5, 15:

    palpum alicui,

    to wheedle, cajole one, Plaut. Ps. 4, 1, 35:

    arma armis, corpora corporibus,

    to dash, force against, Amm. 16, 12:

    tactu obtrudentia,

    Cael. Aur. Acut. 2, 37, 197 (but obstrusa, Sen. Ep. 68, 4, is a false reading for abstrusa).

    Lewis & Short latin dictionary > obtrudo

  • 15 manus

    1.
    mănus, ūs (dat. manu for manui:

    alternae manu,

    Prop. 1, 11, 12; 2, 1, 60), f. [root man-, ma-, to measure; Sanscr. ma, measure, moon; cf. Germ. Mond, moon, and O. H. Germ. mund, hand; Angl.-Sax. mund], a hand.
    I.
    Lit.:

    quam vero aptas, quamque multarum artium ministras manus natura homini dedit!

    Cic. N. D. 2, 60, 150:

    vas in manus sumere,

    id. Verr. 2, 4, 27, § 62:

    Epicurum in manus sumere, i. e. scripta Epicuri,

    id. Tusc. 2, 3, 8:

    pyxidem in manu tenere,

    id. Cael. 26, 63:

    manum porrigere ad tradendum aliquid,

    id. ib.:

    de manibus deponere,

    to lay out of one's hands, lay down, id. Ac. 1, 1, 2. ponere, id. Q. Fr. 1, 1, 8:

    extorquere,

    to wrest from one's hands, id. Cat. 1, 6, 13:

    e manibus dimittere,

    to let go out of one's hands, id. Or. 30, 105: manum ad os apponere, i. e. to lay the finger on the lips in token of secrecy, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 1, 4: alicui in manu esse, to be obvious, clear:

    neque mihi in manu Jugurtha qualis foret,

    Sall. J. 14, 4:

    (feminas) in manu esse parentium, fratrum, virorum,

    subject to, Liv. 34, 2, 11; cf.:

    minus filiae uxores sorores quibusdam in manu erunt,

    id. 34, 7, 11: in manibus esse, to be in everybody's hands, to be well known:

    est in manibus oratio,

    Cic. Lael. 25, 96:

    est in manibus laudatio,

    id. Sen. 4, 12; id. Brut. 33, 125.—Also, to be near:

    hostes sunt in manibus,

    near to us, close by us, upon us, Caes. B. G. 2, 19, 7; also, to be present: attendere, quae in manibus sunt, Brut. ap. Cic. Fam. 11, 13, 1; Verg. A. 10, 280: in manibus habere, to have in hand, to be engaged on a thing:

    omnia, quae in manibus habebam, abjeci,

    Cic. Att. 13, 47, 1:

    habeo opus magnum in manibus,

    id. Ac. 1, 1, 2:

    philosophi quamcunque rem habent in manibus, in eam, etc.,

    id. Tusc. 5, 7, 18; id. Sen. 7, 22; id. Cael. 27, 65:

    milites bellum illud, quod erat in manibus, reliquisse,

    id. Rep. 2, 37, 63; cf.:

    dum occasio in manibus esset,

    Liv. 7, 36, 10:

    inimicorum in manibus mortuus est,

    among, Cic. Inv. 1, 55, 108:

    manu tenere,

    to know for certain, id. Brut. 80, 277.— Pass.:

    manibus teneri,

    to be certain, evident, Cic. Sest. 32, 69: habere in manibus, to fondle, caress, make much of:

    sic in manibus (inimicum meum) habebant, sic fovebant, etc.,

    id. Fam. 1, 9, 10:

    in manus venire,

    to come to hand, id. Q. Fr. 2, 15, b, 1:

    proelium in manibus facere,

    to fight at close quarters, Sall. J. 57, 4:

    ad manum habere,

    to have at hand, have in readiness, Quint. 12, 5, 1:

    ad manum esse,

    at hand, in hand, near, Liv. 9, 19: ad manum venire or accedere, to come hand to hand, come to close quarters:

    nonnumquam etiam res ad manus, atque ad pugnam veniebat,

    Cic. Verr. 2, 5, 11, § 28; Nep. Eum. 5, 2; Liv. 2, 30:

    ut venere in manus,

    Tac. A. 2, 80:

    ut ventum in manus,

    id. H. 4, 71:

    adire manum alicui, v. 1. adeo: ad manum intueri aliquid,

    at hand, close by, hard by, Plin. 35, 10, 36, § 97:

    prae manu or manibus,

    at hand, in readiness, in hand, Plaut. Bacch. 4, 3, 10; App. M. 6, p. 180, 32; Ter. Ad. 5, 9, 23; Gell. 19, 8:

    quem servum ille habuit ad manum,

    Cic. de Or. 3, 60, 225:

    servus a manu,

    i. e. a scribe, secretary, Suet. Caes. 74:

    de manu dare,

    to give with one's own hand, Lampr. Alex. Sev. 37: de manu in manum quippiam tradere, to deliver from hand to hand, i. e. with great care, Cic. Fam. 7, 5, 2: manum ferulae subducere, to take the hand from the rod, i. e. to be too old for the rod, Juv. 1, 15: e manu (for eminus; opp. cominus), from a distance: quae mea cominus machaera atque hasta hostibit e manu, Enn. ap. Fest. s. v. redhostire, p. 270 Müll. (Trag. v. 212 Vahl.): plenā manu, with a full or plentiful hand, bountifully, liberally:

    plenā manu dare,

    abundantly, Sen. Ben. 1, 7, 2; id. Ep. 120, 10; id. ad Polyb. 9, 7;

    so trop.: Hortalus, quam plenā manu nostras laudes in astra sustulit,

    Cic. Att. 2, 25, 1; so,

    plenis manibus pecuniam largiri,

    Lact. 3, 16, 15; cf.:

    quemquam vacuis a se manibus abire pati,

    Sen. Brev. Vit. 14, 5: manibus pedibusque aliquid facere (Greek pux kai lax), with hands and feet, i. e. with all one's power, with might and main, Ter. And. 1, 1, 134:

    per manus,

    with the hands, Caes. B. G. 6, 37:

    per manus servulae,

    by her assistance, Cic. Att. 1, 12, 3: per manus tradere, to deliver from hand to hand, from mouth to mouth, to hand down from father to son:

    traditae per manus religiones,

    Liv. 5, 51: per manus, also, by force, by main force, forcibly:

    per manus libertatem retinere,

    Sall. J. 31, 22: inter manus, in one's hands, under one's hands:

    agger inter manus proferebatur,

    Caes. B. C. 2, 2:

    villa crescit inter manus,

    Sen. Ep. 12, 1:

    nihil adhuc inter manus habui cui majorem sollicitudinem praestare deberem,

    Plin. Ep. 2, 5, 2:

    scripta quae inter manus habes,

    are occupied with, id. ib. 5, 5, 7.— Trop., palpable, evident:

    ante oculos interque manus sunt omnia vestras,

    Verg. A. 11, 311; cf.:

    manus inter parentum,

    id. ib. 2, 681: inter manus, also, in one's hands, in one's arms:

    abripite hunc intro actutum inter manus,

    Plaut. Most. 2, 1, 38:

    e convivio auferri,

    Cic. Verr. 2, 5, 11, § 28: sub manu and sub manum, at hand, near, readily, immediately, on the instant: Vocontii sub manu ut essent, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 23, 2:

    quo celerius, ac sub manum annuntiari cognoscique posset, quid in provincia quāque gereretur, etc.,

    Suet. Aug. 49; Sen. Ep. 71, 1: sub manus succedere, according to one's wish, [p. 1112] Plaut. Mil. 3, 2, 59: alicujus manu esse, to be from or by one's hand:

    epistulae quae quidem erant tua manu,

    Cic. Att. 7, 2, 3; cf. id. ib. 8, 13, 1 (cf. II. C. infra): manu, with the hand, by hand, i. e. artificially, opp. to naturally, by nature: manu sata, i. e. by the hand of man, opp. to what grows wild. Caes. B. C. 3, 44:

    urbs manu munitissima,

    Cic. Verr. 2, 2, 2, § 4:

    quaedam ingenia manu, quod aiunt, facienda sunt,

    Sen. Ep. 52, 1:

    quidam et liberos ejurent et orbitatem manu faciant,

    id. ad Marc. 19, 2: morbi, quos manu fecimus, i. e. which we produce by our own fault (e. g. by intemperance), Sen. Brev. Vit. 3, 3: oratio manu facta, artificial, elaborate, opp. to natural, simple, id. Ep. 115, 2: manu mederi, to be a surgeon, Cels. praef. 1: manibus aequis or manu aequā, with equal advantage:

    manibus aequis abscessum est,

    Tac. A. 1, 63:

    aequā manu discedere,

    to come off with equal advantage, Sall. C. 39, 4: manus afferre, to lay hands on; trop., to destroy or weaken:

    qui diutius torqueri patitur, quem protinus potest liberare, beneficio suo manus affert,

    Sen. Ben. 2, 5, 3:

    manum inicere alicui,

    to lay the hand on one, to detain, arrest him, Cic. Rosc. Com. 16, 48: manum dare, to give or lend a hand, to help, assist, Quint. 2, 3, 7: manus dare or dedere, to give the hands to be bound; hence, in gen., to give up, yield, surrender:

    perpende, et, si tibi vera videntur, Dede manus, aut, si falsum est, accingere contra,

    Lucr. 2, 1043:

    fateor, manus vobis do,

    Plaut. Pers. 5, 2, 72:

    donicum aut certe vicissent, aut victi manum dedissent,

    Nep. Ham. 1; cf. Caes. B. G. 5, 31; Cic. Att. 2, 22, 2; Ov. H. 4, 14; 17, 260; Verg. A. 11, 568; Lact. 5, 1, 3:

    brevi manu,

    immediately, without delay, Dig. 23, 3, 43, § 1:

    longā manu,

    slowly, tediously, ib. 46, 3, 79: manum tollere, to raise the hand in token of an intention to yield, to yield, submit: cedo et tollo manum, Cic. Fragm. ap. Lact. 3, 28: manus tollere, to raise the hands in token of admiration or astonishment, Cic. Ac. 2, 19, 63: manus tendere ad aliquem, less freq. alicui, to stretch out the hands to one to implore assistance, Caes. B. G. 2, 13; Cic. Font. 17, 38:

    quae Romanis manus tendebant,

    Caes. B. G. 7, 48:

    dextram Italiae,

    Cic. Phil. 10, 4, 9:

    manu sternere aliquem,

    with the sword, Verg. A. 9, 702: utrāque manu, with both hands, i. e. willingly, readily, Mart. 1, 16, 9:

    manus manum lavat,

    one hand washes the other, one helps the other, Sen. Apoc. 9 fin.; Petr. c. 45, 13; Plin. 35, 10, 36, § 80: manum non vertere, not to turn the hand, prov. for to take no pains, make no effort:

    qui se fatentur virtutis causā ne manum quidem versuros fuisse,

    Cic. Fin. 5, 31, 93; cf. App. Mag. p. 311.
    II.
    Transf.
    A.
    The hand as the instrument used in fight; hence, personal valor, bravery:

    ne usu manuque reliquorum opinionem fallent,

    Caes. B. C. 3, 86:

    manu fortissimus,

    Liv. 39, 40:

    manu fortis,

    Nep. Dat. 1, 3:

    manu vincere,

    Ov. M. 1, 448:

    manu capere urbes,

    by force of arms, Sall. J. 5, 5:

    manum committere Teucris,

    to fight, Verg. A. 12, 60; so,

    conserere manum,

    Liv. 21, 39; 25, 11; 27, 33:

    conferre manum,

    Liv. 10, 43; Verg. A. 12, 345:

    in proelia Ferre manum,

    id. ib. 5, 403; cf.:

    et vice teli saevit nuda manus,

    Juv. 15, 54.—
    2.
    Force, violence, fighting, close combat:

    res venit ad manus atque ad pugnam,

    Cic. Verr. 2, 5, 11, § 28:

    venire ad manum,

    Liv. 2, 30:

    accedere ad manum,

    Nep. Eum. 5:

    in manus venire,

    to come to an engagement, come to close quarters, Sall. J. 89, 2:

    pugna jam ad manus venerat,

    Liv. 2, 46:

    non manu, neque vi,

    force, violence, Sall. J. 31, 18; so Tac. Agr. 9.—
    B.
    Of the hand of an artist:

    manus extrema non accessit ejus operibus,

    the last hand, the finishing touch, Cic. Brut. 33, 126: aptius a summā conspiciare manu, when you have given yourself the finishing touch, i. e. have completed your toilet, Ov. A. A. 3, 225:

    carmen nondum recepit ultimam manum,

    has not yet received the last polish, Petr. 118.—Hence, extremam bello Imponere manum, to put the finishing hand to the war, to bring it to a close, Verg. A. 7, 573.—Prov.: manum de tabula, lit., the hand from the picture, i. e. enough, Cic. Fam. 7, 25, 1.—
    C.
    A hand, handwriting; in gen., work, workmanship:

    librarii manus,

    Cic. Att. 8, 13, 1: Alexidis manum amabam, quod tam prope accedebat ad similitudinem tuae litterae, id. ib. 7, 2, 3:

    manum suam cognovit,

    id. Cat. 3, 5, 12:

    propter emissam ab eis manum,

    Dig. 22, 3, 15:

    Praxitelis manus, Scopaeque,

    Mart. 4, 39, 3:

    artificum,

    Verg. A. 1, 455.—
    D.
    For pars, a side:

    est ad hanc manum sacellum,

    Ter. Ad. 4, 2, 37:

    a laeva conspicienda manu,

    Ov. A. A. 3, 307. —
    E.
    In throwing dice, a stake: quas manus remisi, to throw up the stakes, Aug. ap. Suet. Aug. 71.—
    F.
    In fencing, a thrust, hit, blow:

    rectae, aversae, tectaeque manus,

    Quint. 9, 1, 20:

    prima, secunda, tertia, quarta,

    the prime, second, tierce, quart, id. 5, 13, 54.—
    G.
    The trunk of an elephant:

    manus etiam data elephantis,

    Cic. N. D. 2, 47, 120; Curt. 8, 14, 27; Sil. 9, 628.—
    H.
    The fore-paws of bears, Plin. 8, 36, 54, § 130.—
    K.
    The branches on a tree:

    (platanus) cui lnnumerae manus,

    Stat. S. 2, 3, 39:

    fraxineae,

    Pall. Insit. 60.—
    L.
    In milit. lang.: ferreae manus, iron hooks with which an enemy's ship was grappled, grappling-irons:

    manus ferreas atque harpagones paraverant,

    Caes. B. C. 1, 57:

    in advenientes hostium naves ferreas manus inicere,

    Liv. 36, 44 fin.:

    manus ferreas excogitare,

    Front. Strat. 2, 3, 24; Plin. 7, 56, 57, § 209; Curt. 4, 9, 2; Aur. Vict. Vir. Ill. 38; Luc. 3, 635.—
    M.
    Also milit., an armed force, corps of soldiers:

    si nova manus cum veteribus copiis se conjunxisset,

    Caes. B. G. 1, 37:

    magnam manum conducere,

    id. ib. 5, 27:

    Hasdrubalem propediem affore cum manu haudquaquam contemnenda,

    Liv. 30, 7 fin.; id. 44, 27.—
    2.
    Beyond the milit. sphere, in gen., a body, host, number, company, multitude:

    Romam veniet cum magna manu,

    Cic. Att. 16, 11, 6:

    evocatorum,

    id. Fam. 15, 4, 3:

    manus ad Quirinalia paratur,

    id. Q. Fr. 2, 3, 4; cf.:

    manum facere, copias parare,

    id. Caecin. 12, 33:

    manus bonorum,

    id. Q. Fr. 1, 2, 5, § 16:

    Judaeorum,

    id. Fl. 28, 66:

    conjuratorum,

    id. Cat. 1, 5, 12:

    bicorpor,

    i. e. the Centaurs, id. Tusc. 2, 9, 22:

    purpuratorum et satellitum,

    Liv. 42, 51:

    magna clientium,

    Suet. Tib. 1:

    comitum,

    Stat. S. 5, 3, 262:

    juvenum,

    Verg. A. 6, 5.—
    N.
    Labor, hands, i. e. workmen:

    nos aera, manus, navalia demus,

    Verg. A. 11, 329:

    quale manus addunt ebori decus,

    id. ib. 1, 592.—
    O.
    Power:

    haec non sunt in nostra manu,

    Cic. Fam. 14, 2, 3; cf.: in tua manu est, it rests with you, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 6, 1:

    juxta deos in tua manu positum est,

    Tac. H. 2, 76:

    victoria in manu nobis est,

    depends on, Sall. C. 20, 10:

    in vostra manu situm,

    id. J. 31; Plaut. Merc. 3, 4, 43:

    in manu esse mihi,

    id. Trin. 1, 2, 67. —
    2.
    In partic., in jurid. lang., the legal power of a husband over his wife, the manus:

    in potestate quidem et masculi et feminae esse solent: in manum autem feminae tantum conveniunt. Olim itaque tribus modis in manum conveniebant: usu, farreo, coëmptione, etc.,

    Gai. Inst. 1, 108 sq.; Cic. Fl. 34, 84 al.—
    P.
    Law t. t., manūs injectio, i. e. an arrest: per manus injectionem agebatur, Gai Inst. 4, 21: ob eam rem ego tibi sestertium X. milium judicati manus inicio, Vet. Form. ap. Gai. ib.
    2.
    mānus, i. q. bonus, Varr. L. L. 6, 2, 4; Macr. S. 1, 3, 13; Isid. 5, 30, 14; Serv. Verg. A. 1, 139; 2, 286; v. ‡ cerus manus.

    Lewis & Short latin dictionary > manus

  • 16 lingua

    lingua (ante-class. form dingua, like dagrima for lacrima, Mar. Victorin. p. 2457 and 2470 P.; cf. the letter D), ae, f. [Sanscr. jihvā; original Lat. form. dingua; A. -S. tunga; Germ. Zunge; Engl. tongue. Not from the root lih, lich, v. lingo], the tongue.
    I.
    Lit.:

    fac proserpentem bestiam me duplicem ut habeam linguam (of a kiss in which the tongues touched each other),

    Plaut. As. 3, 3, 105:

    lingua haeret metu,

    Ter. Eun. 5, 5, 7:

    in ore sita lingua est, finita dentibus,

    Cic. N. D. 2, 59, 149:

    linguā haesitantes,

    id. de Or. 1, 25, 115:

    linguā properanti legere,

    Ov. P. 3, 5, 9:

    linguā titubante loqui,

    id. Tr. 3, 1, 21:

    quo facilius verba ore libero exprimeret, calculos lingua volvens dicere domi solebat (Demosthenes),

    Quint. 11, 3, 54: linguam exserere, to thrust out the tongue, in token of derision or contempt, Liv. 7, 10: so,

    lingua ejecta,

    Cic. de Or. 2, 66, 266:

    lingua minor,

    the epiglottis, Plin. 11, 37, 66, § 175.—Comically, as mock term of endearment:

    hujus voluptas, te opsecro, hujus mel, hujus cor, hujus labellum, hujus lingua,

    Plaut. Poen. 1, 2, 178; cf. v. 175.—In mal. part.: homo malae linguae, a fellow with a bad tongue, i. q. fellator, Mart. 3, 80, 2; Min. Fel. Oct. 28.—
    II.
    Transf.
    A.
    Since the tongue is an organ of speech, a tongue, utterance, speech, language:

    largus opum, lingua melior,

    Verg. A. 11, 338:

    facilem benevolumque lingua tua jam tibi me reddidit,

    Ter. Hec. 5, 1, 35:

    non tu tibi istam praetruncari linguam largiloquam jubes?

    Plaut. Mil. 2, 3, 47:

    Latium beare divite linguā,

    Hor. Ep. 2, 2, 120:

    lingua quasi flabello seditionis contionem ventilare,

    Cic. Fl. 23, 54:

    linguam continere,

    id. Q. Fr. 1, 1, 13:

    tenere,

    Ov. F. 2, 602:

    moderari,

    Sall. J. 84:

    linguae solutio,

    Cic. de Or. 1, 25, 114:

    linguam solvere ad jurgia,

    Ov. M. 3, 261:

    quidam operarii linguā celeri et exercitatā,

    Cic. de Or. 1, 18, 83:

    ut vitemus linguas hominum,

    id. Fam. 9, 2, 2:

    Aetolorum linguas retundere,

    to check their tongues, bring them to silence, Liv. 33, 3; cf.:

    claudente noxarum conscientiā linguam,

    Amm. 16, 12, 61:

    si mihi lingua foret,

    Ov. H. 21, 205:

    ne vati noceat mala lingua futuro,

    Verg. E. 7, 28: favete linguis, i. e. give attention, " be silent that you may hear," Hor. C. 3, 1, 2; Ov. F. 1, 71:

    linguis animisque faventes,

    Juv. 12, 83:

    nam lingua mali pars pessima servi,

    id. 9, 121:

    mercedem imponere linguae,

    i. e. to speak for pay, id. 7, 149:

    usum linguae reciperare,

    Amm. 17, 12, 10:

    linguā debili esse,

    to stammer, Gell. 1, 12, 2.—Comically: os habeat, linguam, perfidiam, tongue, i. e. readiness in speech, Plaut. Mil. 2, 2, 33. —
    2.
    The tongue or language of a people:

    lingua Latina, Graeca,

    Cic. Fin. 1, 3, 10:

    Graeca et Latina lingua,

    Varr. R. R. 2, 1, 6:

    (Massilia) tam procul a Graecorum regionibus, disciplinis linguāque divisa,

    Cic. Fl. 26, 63:

    quod quidem Latina lingua sic observat, ut, etc.,

    id. Or. 44, 150:

    Gallicae linguae scientiam habere,

    Caes. B. G. 1, 47:

    qui ipsorum lingua Celtae, nostra Galli, appellantur,

    id. ib. 1, 1:

    dissimili linguā,

    Sall. C. 6, 2:

    linguā utrāque,

    i. e. Greek and Latin, Hor. S. 1, 10, 23; so, auctores utriusque linguae, Quint. prooem. 1;

    1, 1, 14: Mithridates, cui duas et viginti linguas notas fuisse,

    id. 11, 2, 50:

    haud rudis Graecae linguae,

    Curt. 5, 11, 4; 5, 4, 4; Nep. Milt. 3, 2:

    Syrus in Tiberim Orontes et linguam et mores vexit,

    Juv. 3, 63.—
    b.
    Dialect, idiom, mode of speech (post-Aug.): illis non verborum modo, sed. linguarum etiam se inter differentium copia est. Quint. 12, 10, 34:

    Crassus quinque Graeci sermonis differentias sic tenuit, ut, qua quisque apud eum linguā postulasset, eadem jus sibi redditum ferret,

    id. 11, 2, 50:

    utar enim historicā linguā,

    Sen. Q. N. 1, 13, 3:

    si philosophorum linguā uti voluissem,

    id. ib. 2, 2, 4.—
    3.
    Poet. of animals. the voice, note, song, bark, etc.:

    linguae volucrum,

    Verg. A. 3, 361; 10, 177:

    linguam praecludere (canis),

    Phaedr. 1, 22, 5.—
    4.
    An utterance, expression:

    lingua secretior,

    a dark saying, Quint. 1, 1, 35.—
    B.
    Of tongue-shaped things.
    1.
    A plant, also called lingulaca, Plin. 24, 19, 108, § 170.—
    2.
    Lingua bubula, a plant, oxtongue, bugloss, Cato, R. R. 40; Plin. 17, 14, 24, § 112.—
    3.
    Lingua canina, Cels. 5, 27, 18 init.;

    and lingua canis,

    App. Herb. 96, the plant hound's-tongue, also called cynoglossos; q. v.—
    4.
    A tongue of land: id promontorium, Cujus lingua in altum proicit, Pac. ap. Gell. 4, 17 fin.:

    lingua in altum mille passuum excurrens,

    Liv. 37, 31, 9; Weissenb. ad Liv. 25, 15, 12:

    eminet in altum lingua, in qua urbs sita est,

    Liv. 44, 11:

    tenuem producit in aequora linguam,

    Luc. 2, 614; cf.: lingua dicitur promontorii genus non excellentis sed molliter in planum devexi, Paul. ex Fest. p. 121 Müll.—
    5.
    A spoonful, as a measure, Plin. 26, 11, 73, § 119 (al. lingulis).—
    6.
    The tongue or reed of a flute, Plin. 10, 29, 43, § 84.—
    7.
    The short arm of a lever:

    vectis lingua sub onus subdita,

    Vitr. 10, 8 (cf. ligula, VII.).

    Lewis & Short latin dictionary > lingua

  • 17 lorum

    lōrum, i ( lōrus, i, m., Petr. 57, 8; App. M. 3, p. 135, 13; Schol. ap. Juv. 6, 480), n. [for vlorum, from a ground-form vlārom; Gr. eulêra, reins; root perh. val-; cf. volvo], a thong.
    I.
    Lit.:

    vincire vis? en ostendo manus: tu habes lora,

    Plaut. Ep. 5, 2, 18: vis subigit verum fateri;

    ita lora laedunt brachia,

    id. Truc. 4, 3, 9; Liv. 9, 10:

    celsa lorum cervice ferentem,

    a leash, Grat. Cyn. 213; Plin. 8, 40, 61, § 147:

    sella loris intenta,

    Quint. 6, 3, 25:

    arcano sacra ferens nutantia loro,

    Juv. 2, 125.—
    B.
    In gen., leather:

    signum de paupere loro,

    Juv. 5, 165.—
    II.
    Transf., plur.: lōra, the reins of a bridle:

    loris ducere equos,

    Liv. 35, 34:

    lora dare,

    to give the reins to the horses, slacken the reins, Verg. G. 3, 107:

    lora tende,

    draw the reins tight, Ov. Am. 3, 2, 72:

    fortius uti loris,

    id. M. 2, 127:

    lora remisit,

    id. ib. 2, 200:

    Automedon lora tenebat,

    Juv. 1, 61.—
    B.
    A whip, lash, scourge:

    quin loris caedite, si lubet,

    Plaut. Merc. 5, 4, 42; id. Ps. 1, 2, 12:

    loris uri,

    Hor. Ep. 1, 16, 47:

    loris caedere aliquem,

    Cic. Phil. 8, 8; Quint. 5, 10, 88:

    loris rumpere aliquem,

    Dig. 47, 10, 15; Juv. 6, 414.—
    C.
    The girdle of Venus:

    dixit et arcano percussit pectora loro,

    Mart. 6, 21, 9.—
    D.
    The leathern bulla, worn by children of the poorer class, Juv. 5, 165; v. bulla.—
    E.
    = membrum virile, Petr. 13; Mart. 7, 58, 3; 10, 55, 5.—
    F.
    A slender vinebranch, Plin. 14, 1, 3, § 11.—
    G.
    Lorum vomitorium, a thong thrust into the throat to produce vomiting, Scrib. Comp. 180.

    Lewis & Short latin dictionary > lorum

  • 18 lorus

    lōrum, i ( lōrus, i, m., Petr. 57, 8; App. M. 3, p. 135, 13; Schol. ap. Juv. 6, 480), n. [for vlorum, from a ground-form vlārom; Gr. eulêra, reins; root perh. val-; cf. volvo], a thong.
    I.
    Lit.:

    vincire vis? en ostendo manus: tu habes lora,

    Plaut. Ep. 5, 2, 18: vis subigit verum fateri;

    ita lora laedunt brachia,

    id. Truc. 4, 3, 9; Liv. 9, 10:

    celsa lorum cervice ferentem,

    a leash, Grat. Cyn. 213; Plin. 8, 40, 61, § 147:

    sella loris intenta,

    Quint. 6, 3, 25:

    arcano sacra ferens nutantia loro,

    Juv. 2, 125.—
    B.
    In gen., leather:

    signum de paupere loro,

    Juv. 5, 165.—
    II.
    Transf., plur.: lōra, the reins of a bridle:

    loris ducere equos,

    Liv. 35, 34:

    lora dare,

    to give the reins to the horses, slacken the reins, Verg. G. 3, 107:

    lora tende,

    draw the reins tight, Ov. Am. 3, 2, 72:

    fortius uti loris,

    id. M. 2, 127:

    lora remisit,

    id. ib. 2, 200:

    Automedon lora tenebat,

    Juv. 1, 61.—
    B.
    A whip, lash, scourge:

    quin loris caedite, si lubet,

    Plaut. Merc. 5, 4, 42; id. Ps. 1, 2, 12:

    loris uri,

    Hor. Ep. 1, 16, 47:

    loris caedere aliquem,

    Cic. Phil. 8, 8; Quint. 5, 10, 88:

    loris rumpere aliquem,

    Dig. 47, 10, 15; Juv. 6, 414.—
    C.
    The girdle of Venus:

    dixit et arcano percussit pectora loro,

    Mart. 6, 21, 9.—
    D.
    The leathern bulla, worn by children of the poorer class, Juv. 5, 165; v. bulla.—
    E.
    = membrum virile, Petr. 13; Mart. 7, 58, 3; 10, 55, 5.—
    F.
    A slender vinebranch, Plin. 14, 1, 3, § 11.—
    G.
    Lorum vomitorium, a thong thrust into the throat to produce vomiting, Scrib. Comp. 180.

    Lewis & Short latin dictionary > lorus

  • 19 plaga

    1.
    plāga, ae, f. [cf. plango], = plêgê, a blow, stroke, wound, stripe (class.; syn.: ictus, verbera, vulnus).
    I.
    Lit.
    A.
    In gen., Cic. Verr. 2, 5, 51, § 134:

    (pueris) dant animos plagae,

    Verg. A. 7, 382; Ov. M. 12, 487; 13, 119; Gell. 5, 15, 7:

    plagae et vulnera,

    Tac. G. 7.—Of the shock of atoms striking together, Cic. Fat. 20, 48; cf. id. ib. 10, 22.—
    B.
    In partic., a blow which wounds or injures; a stroke, cut, thrust; a wound (class.).
    1.
    Absol.:

    plagis costae callent,

    Plaut. Ps. 1, 2, 4:

    quem irrigatum plagis pistori dabo,

    refreshed by a flogging, id. Ep. 1, 2, 18:

    plagas pati,

    Ter. Eun. 2, 2, 13:

    plagas perferre,

    to bear, receive blows, Cic. Tusc. 2, 17, 41:

    plagam accipere,

    id. Sest. 19, 44:

    plagam mortiferam infligere,

    to inflict a mortal wound, id. Vatin. 8, 20:

    plaga mediocris pestifera,

    id. Off. 1, 24, 84:

    verbera et plagas repraesentare,

    stripes and blows, Suet. Vit. 10:

    plagis confectus,

    Cic. Verr. 2, 5, 54, § 140:

    flagelli plaga livorem facit,

    Vulg. Ecclus. 28, 21:

    plagam curare,

    Cels. 5, 26, 24:

    suere,

    id. 5, 26, 23.—
    2.
    With gen.:

    scorpionum et canum plagas sanare,

    Plin. H. N. 23 prooem. 3, § 6.—
    C.
    Transf., a welt, scar, stripe:

    etiam de tergo ducentas plagas praegnatis dabo,

    swollen welts, Plaut. As. 2, 2, 10.—
    II.
    Trop.
    A.
    A blow, stroke; an injury, misfortune (class.):

    illa plaga est injecta petitioni tuae maxima,

    that great blow was given, that great obstacle was presented, Cic. Mur. 23, 48:

    sic nec oratio plagam gravem facit, nisi, etc.,

    makes a deep impression, id. Or. 68, 228:

    levior est plaga ab amico, quam a debitore,

    loss, injury, id. Fam. 9, 16, 7:

    hac ille perculsus plaga non succubuit,

    blow, disaster, Nep. Eum. 5.—
    B.
    A plague, pestilence, infection (late Lat.):

    leprae,

    Vulg. Lev. 13, 2; id. 2 Reg. 24, 25.—
    C.
    An affliction, annoyance (late Lat.), Vulg. Deut. 7, 19:

    caecitatis,

    id. Tob. 2, 13.—
    D.
    Slaughter, destruction (late Lat.):

    percussit eos plagā magnā,

    Vulg. 1 Reg. 23, 5; id. 2 Reg. 17, 9.
    2.
    plăga, ae, f. [root plak- of Gr. plakous; cf. planca, plancus, plānus].
    A.
    A region, quarter, tract (mostly poet.; v. Madv. ad Cic. Fin. 2, 4, 12, where de plagis omnibus is the reading of the best MSS., but pagis of the edd.; but cf. Mütz. ad Curt. p. 516 sq.; and Krebs, Antibarb. p. 869;

    syn.: regio, tractus, terra): aetheria,

    the ethereal regions, the air, Verg. A. 1, 394: caeli scrutantur plagas, Poët. ap. Cic. Div. 2, 13, 30:

    et si quem extenta plagarum Quattuor in medio dirimit plaga solis iniqui,

    zones, Verg. A. 7, 226:

    ardens,

    the torrid zone, Sen. Herc. Oet. 67; also called fervida, id ib. 1219: septentrionalis, Plin. 16, 32, 59, § 136:

    ea plaga caeli,

    Just. 42, 3, 2:

    ad orientis plagam,

    Curt. 4, 37, 16:

    ad orientalem plagam,

    on the east, in the eastern quarter, Vulg. Deut. 4, 41:

    contra orientalem plagam urbis, id. Josue, 4, 19: ad septentrionalem plagam collis,

    side, id. Judic. 7, 1 et saep.—
    B.
    In partic., a region, district, canton (only in Liv.), Liv. 9, 41, 15.
    3.
    plăga, ae, f. [root plek-; Gr. plekô, weave, entwine; cf. plecto, plico, du-plex], a hunting-net, snare, gin (class.; syn.: retia, casses).
    A.
    Lit.:

    canes compellunt in plagas lupum,

    Plaut. Poen. 3, 3, 35:

    tendere plagas,

    Cic. Off. 3, 17, 68:

    extricata densis Cerva plagis,

    Hor. C. 3, 5, 32; Ov. M. 7, 768:

    nodosae,

    id. F. 6, 110:

    inque plagam nullo cervus agente cadit (al. plagas),

    id. A. A. 3, 428:

    aut trudit... Apros in obstantes plagas,

    Hor. Epod. 2, 32.—Of the spider's web:

    illa difficile cernuntur, atque ut in plagis liniae offensae praecipitant in sinum,

    Plin. 11, 24, 28, § 82.— Sing. (very rare):

    sic tu... tabulam tamquam plagam ponas,

    Cic. Off. 3, 17, 68.—
    B.
    Trop., a snare, trap, toil (class.;

    syn. pedica): se impedire in plagas,

    Plaut. Mil. 4, 9, 11:

    se in plagas conicere,

    id. Trin. 2, 1, 11:

    quas plagas ipsi contra se Stoici texuerunt,

    Cic. Ac. 2, 48, 147:

    in illas tibi majores plagas incidendum est,

    id. Verr. 2, 5, 58, § 151:

    Antonium conjeci in Caesaris Octaviani plagas,

    id. Fam. 12, 25, 4:

    speculabor, ne quis nostro consilio venator assit cum auritis plagis, i. e. arrectis attentisque auribus,

    Plaut. Mil. 3, 1, 14.— Sing. (rare) hanc ergo plagam effugi, Cic. Att. 7, 1, 5.—
    II.
    A bedcurtain, a curtain (ante-class.; v. plagula), Varr. ap. Non. 162, 28:

    eburneis lectis et plagis sigillatis,

    id. ib. 378, 9:

    chlamydes, plagae, vela aurea,

    id. ib. 537, 23.

    Lewis & Short latin dictionary > plaga

  • 20 adigo

    ăd-ĭgo, ēgi, actum, 3, v. a. [ago] (adaxint = adegerint, Plaut. Aul. 1, 1, 11; Non. 75, 5; cf. adaxi for adegi), to drive, bring, or take a person or thing to a place (syn.: appello, adduco, affero).—Constr. usu. with ad, but also with acc., dat., in or local adv.
    I.
    Lit., of cattle (cf. ago, I.:

    abigo, abigeus, etc.): quis has huc ovīs adegit?

    Plaut. Bacch. 5, 2, 3:

    lactantes vitulos ad matres,

    Varr. R. R. 2, 5, 16:

    pecore e longinquioribus vicis adacto,

    Caes. B. G. 7, 17:

    equos per publicum,

    Suet. Galb. 19. —Of persons:

    mox noctu te adiget horsum insomnia,

    Ter. Eun. 2, 1, 13:

    aliquem fulmine ad umbras,

    Verg. A. 4, 25:

    quis deus Italiam vos adegit?

    id. ib. 9, 601.—Hence: adigere aliquem arbitrum (ad arbitrum), to compel one to come before an arbiter (like adigere (ad) jus jurandum; v. infra):

    finibus regundis adigere arbitrum non possis,

    Cic. Top. 10, 43; so id. Off. 3, 16, 66; id. Rosc. Com. 9, 25.—Of things:

    classem e Ponto Byzantium adigi jusserat,

    Tac. H. 2, 83:

    ceteras navium per fossas,

    id. A. 11, 18, and absol.:

    dum adiguntur naves, i. e. in mare impelluntur,

    id. Ann. 2, 7:

    tigna fistucis,

    to drive in by rammers, Caes. B. G. 4, 17.—Esp. often of weapons, to drive home, plunge, thrust, to send to a place:

    ut felum adigi non posset,

    Caes. B. G. 3, 51; cf. id. B. G. 4, 23; so Verg. A. 9, 431; Ov. M. 6, 271:

    hastae ardentes adactae,

    Tac. H. 4, 23:

    ferrum jugulo,

    Suet. Ner. 49: cf. Liv. 27, 49:

    per obscena ferrum,

    Suet. Calig. 58:

    ferrum in viscera,

    Sil. 7, 626.— And from the weapons transf. to the wound, to inflict (in the poets and Tac.):

    alte vulnus adactum,

    Verg. A. 10, 850:

    ubi vulnus Varo adactum,

    Tac. A. 1, 61:

    vulnus per galeam adegit,

    id. ib. 6, 35.
    II.
    Fig.
    A.
    To drive, urge, or bring one to a situation, to a state of mind, or to an act (esp. against his will):

    tu, homo, adigis me ad insaniam,

    Ter. Ad. 1, 2, 31:

    adigit ita Postumia,

    Cic. Att. 10, 9:

    acri cupidine adigi,

    Tac. A. 15, 33:

    ad mortem,

    id. ib. 12, 22.— Poet. with the subj. without ut:

    quae vis vim mihi afferam ipsa adigit,

    Plaut. Rud. 3, 3, 19.—With the inf.: vertere morsus exiguam in Cererem penuria adegit edendi, Verg. A. 7, 114; cf. 6, 696; so Ov. Am. 3, 6, 3; Sil. 2, 472; Stat. Th. 4, 531.—

    So also: tres liburnicas adactis per vim gubernatoribus ascendere,

    Tac. Agr. 28; so id. A. 4, 45; 11, 10; id. H. 4, 15.—
    B.
    Adigere aliquem ad jus jurandum, jus jurandum, or jure jurando, or sacramento (abl.), t. t., to put one on oath, to cause one to take oath, to swear one (from the time of Livy oftener with abl.; so Tac.. Just., Flor.; cf. on this point Cortius ad Sall. C. 22; Held ad Caes. B. C. 1, 76; Herz. ad Caes. B. G. 7, 67; Rudd. II. p. 328, no. 16):

    omnibus jus jurandum adactis,

    Caes. B. G. 7, 67:

    cum ad jus jurandum populares sceleris sui adigeret,

    Sall. C. 22:

    provinciam omnem in sua et Pompeii verba jus jurandum adigebat,

    Caes. B. C. 2, 18:

    censores ita jus jurandum adigebant,

    Liv. 43, 15 fin.; so Gell. 4, 20; 7, 18:

    populum jure jurando adegit,

    Liv. 2, 1:

    omnibus junioribus jure jurando adactis,

    id. 6, 33; so 6, 38; 7, 9, 11 al.; Tac. H. 1, 55; ib. 76; Just. 22, 4, 5; 8, 4, 11; Flor. 3, 1, 13.—Hence ellipt.: in verba adigere, for in verba jus jurandum adigere in Tac. and Suet. (cf. the passage cited above, Caes. B. C. 2, 18):

    neque se neque quemquam Batavum in verba Galliarum adegit,

    Tac. H. 4, 61:

    provincia Narbon. in verba Vitellii adacta,

    id. ib. 2, 14; so 4, 59; Suet. Vesp. 6.— And finally quite absol.: adigere (sc. jure jurando, sacramento), to bind by an oath:

    magno cum assensu auditus... universos adigit,

    Tac. H. 4, 15.—
    C.
    Poet. = subigere, to subject:

    bisque jugo Rhenum, bis adactum legibus Istrum,

    Stat. Th. 1, 19:

    in faciem prorae pinus adacta novae,

    brought into the form of a ship, Prop. 4, 22, 14.
    In Caes.
    B. C. 2, 1: mare quod adigit ad ostium Rhodani, we have a false reading, for which Nipperdey restored adjacet.

    Lewis & Short latin dictionary > adigo

См. также в других словарях:

  • Thrust reversal — Thrust reversal, also called reverse thrust, is the temporary diversion of an aircraft engine s exhaust or changing of propeller pitch so that the thrust produced is directed forward, rather than aft. This acts against the forward travel of the… …   Wikipedia

  • Thrust (Transformers) — Thrust is the name of several fictional characters in the various Transformers universes.Transformers: Generation 1Transformers character name = Thrust caption = The Decepticon Thrust Box Art affiliation = Decepticon subgroup = Seekers rank = 5… …   Wikipedia

  • Thrust fault — in the Qilian Shan, China. The older (left, blue and red) thrust over the younger (right, brown). A thrust fault is a type of fault, or break in the Earth s crust across which there has been relative movement, in which rocks of lower… …   Wikipedia

  • Thrust — is a reaction force described quantitatively by Newton s Second and Third Laws. When a system expels or accelerates mass in one direction the accelerated mass will cause a proportional but opposite force on that system.ExamplesA fixed wing… …   Wikipedia

  • Thrust-to-weight ratio — is, as its name suggests, the ratio of instantaneous thrust to weight (where weight means weight at the Earth’s surfaceSutton (7th edition pg 442) thrust to weight ratio F/Wg is a dimensionless parameter that is identical to the acceleration of… …   Wikipedia

  • thrust — /thrust/, v., thrust, thrusting, n. v.t. 1. to push forcibly; shove; put or drive with force: He thrust his way through the crowd. She thrust a dagger into his back. 2. to put boldly forth or impose acceptance of: to thrust oneself into a… …   Universalium

  • Thrust — Thrust, n. 1. A violent push or driving, as with a pointed weapon moved in the direction of its length, or with the hand or foot, or with any instrument; a stab; a word much used as a term of fencing. [1913 Webster] [Polites] Pyrrhus with his… …   The Collaborative International Dictionary of English

  • Thrust bearing — Thrust Thrust, n. 1. A violent push or driving, as with a pointed weapon moved in the direction of its length, or with the hand or foot, or with any instrument; a stab; a word much used as a term of fencing. [1913 Webster] [Polites] Pyrrhus with… …   The Collaborative International Dictionary of English

  • Thrust plane — Thrust Thrust, n. 1. A violent push or driving, as with a pointed weapon moved in the direction of its length, or with the hand or foot, or with any instrument; a stab; a word much used as a term of fencing. [1913 Webster] [Polites] Pyrrhus with… …   The Collaborative International Dictionary of English

  • thrust — [thrust] vt. thrust, thrusting [ME thrusten, thristen < ON thrysta < IE * treud , to squeeze, push > THREAT, L trudere] 1. to push with sudden force; shove; drive 2. to pierce; stab 3. to force or impose (oneself or another) upon someone …   English World dictionary

  • thrust-weight/thrust/weight ratio — The ratio of the maximum sea level static installed thrust to aircraft weight. It is one of the combat performance attributes that gives an idea of the maneuverability of a combat aircraft. This ratio is generally greater than one in air… …   Aviation dictionary

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»